Oferta publiczna – zagadnienia różne - Komisja Nadzoru Finansowego

Oferta publiczna papierów wartościowych oznacza komunikat skierowany do odbiorców w dowolnej formie i za pomocą dowolnych środków, przedstawiający wystarczające informacje na temat warunków oferty i oferowanych papierów wartościowych, umożliwiający inwestorowi podjęcie decyzji o nabyciu lub subskrypcji tych papierów wartościowych. 

Aby zakwalifikować dany komunikat jako ofertę publiczną wystarczy udostępnić za pomocą np. Internetu, prasy lub TV informacje o :

• podmiocie prowadzącym ofertę oraz
• przedmiocie oferty, tj. rodzaju, serii, liczbie, wartości nominalnej i cenie emisyjnej oferowanych papierów wartościowych

Od 21 lipca 2019 r. za ofertę publiczną uznaje się komunikat o powyższej treści, adresowany do co najmniej dwóch osób. 

Źródło: art. 2 lit. d) Rozporządzenia 2017/1129

Przedmiotem oferty publicznej, w rozumieniu Ustawy o ofercie publicznej, mogą być tylko papiery wartościowe.

Papierami wartościowymi są m.in. akcje, warranty subskrypcyjne i obligacje. 

Źródło: Art. 3 pkt 1) lit. a) i b) Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Ofertę publiczną może prowadzić:

• emitent, tj. podmiot, który przeprowadza emisję nowych papierów wartościowych i zamierza je zaoferować więcej niż jednemu podmiotowi
• oferujący, tj. podmiot, który zamierza odsprzedać posiadane przez siebie papiery wartościowe i zaoferować je więcej niż jednemu podmiotowi

Nie zawsze. 

Nie ma obowiązku pośrednictwa firmy inwestycyjnej w przypadku oferty:

• o wartości do 1.000.000 euro albo 

• skierowanej wyłącznie do inwestorów kwalifikowanych albo 

• skierowanej do mniej niż 150 osób fizycznych lub prawnych, innych niż inwestorzy kwalifikowani albo

• o której mowa w art. 1 ust. 4 lit. e) albo h)-j) Rozporządzenia 2017/1129.

Źródło: art. 19 ust.1 pkt 2 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w zw. z art. 1 ust. 3 i art. 1 ust. 4 lit. a), b), e), h)-j) Rozporządzenia 2017/1129

Oferta publiczna papierów wartościowych rozpoczyna się z chwilą pierwszego udostępnienia informacji związanych z ofertą publiczną, które są wystarczające dla podjęcia decyzji inwestycyjnej (informacje stanowiące ofertę publiczną - patrz pyt. nr I.1).

Przez udostępnienie informacji o ofercie publicznej należy rozumieć opublikowanie tych informacji za pośrednictwem m.in. internetu, prasy, TV, dzięki czemu komunikat ten może dotrzeć do nieograniczonego kręgu adresatów. W przypadku gdy oferta publiczna kierowana jest do oznaczonego adresata, przez udostępnienie informacji o ofercie publicznej należy rozumieć przekazanie tych informacji podmiotom, do których oferta jest kierowana. 

Przepisy nie zakreślają ram czasowych dla prowadzenia oferty publicznej. Oferta publiczna rozpoczyna się z chwilą pierwszego udostępnienia informacji wystarczających dla podjęcia decyzji inwestycyjnej (kiedy rozpoczyna się oferta publiczna - patrz pyt. nr I.5), a kończy z ostatnim dniem okresu subskrypcji lub okresu sprzedaży.

Obowiązuje jednak limit dla okresu, w trakcie którego można przyjmować zapisy na oferowane papiery wartościowe.

W przypadku:

• akcji,
• warrantów subskrypcyjnych, 
• obligacji 

- wynosi on nie więcej niż 3 miesiące od momentu rozpoczęcia przyjmowania zapisów. 

Źródło: art. 43 ust. 1 Ustawy o obligacjach; art. 438 § 1 w zw. z art. 453 § 1 Kodeksu spółek handlowych

Tak. Można prowadzić reklamę oferty publicznej, zarówno już rozpoczętej, jak i jeszcze nieogłoszonej. Przez reklamę oferty publicznej rozumie się komunikat spełniający oba poniższe warunki: 

• odnosi się do konkretnej oferty publicznej papierów wartościowych lub do dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym, 

• ma na celu promowanie w sposób szczególny potencjalnej subskrypcji lub potencjalnego nabycia papierów wartościowych. 

Źródło: art. 2 lit. k Rozporządzenia 2017/1129; art. 53 Ustawy o ofercie publicznej

Prowadząc reklamę oferty publicznej należy pamiętać:

• komunikaty marketingowe nie mogą być  sprzeczne z informacjami dotyczącymi oferty publicznej i oferowanych papierów wartościowych, zamieszczonymi w dokumencie ofertowym;

• reklama oferty publicznej, dla której wymagane jest udostępnienie prospektu, nie może rozpocząć się przed złożeniem do KNF wniosku o zatwierdzenie tego prospektu;

• reklama oferty publicznej skierowanej do mniej niż 150 osób może zostać skierowana tylko do tych osób (więcej o reklamie takiej oferty - patrz pyt. nr II.1); 

• aktywność osób trzecich zaangażowanych  do prowadzenia reklamy oferty publicznej, np. tzw. influencerów, polegająca na zachęcaniu i promowaniu oferowanych papierów wartościowych, nie może być  kierowana do indywidualnie oznaczonych adresatów, ponieważ taka działalność będzie  zakwalifikowana jako wykonywanie działalności maklerskiej bez zezwolenia, co zagrożone jest sankcją karną. 

Źródło: art. 53 Ustawy o ofercie publicznej; art. 72 pkt 3 w zw. z art. 178 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Nie. Od dnia 30 listopada 2019 r. nie ma obowiązku zgłaszania do KNF zamiaru prowadzenia reklamy oferty publicznej.

Tak.  Od 21 lipca 2019 r. zmieniła się definicja oferty publicznej w ten sposób, że ofertą publiczną jest oferta skierowana do co najmniej 2 osób. W konsekwencji oferta skierowana do mniej niż 150 osób fizycznych lub prawnych, innych niż inwestorzy kwalifikowani, określana w praktyce rynkowej jako „private placement”, jest ofertą publiczną.

Inwestorem kwalifikowanym jest inwestor, który posiada doświadczenie, wiedzę i fachowość umożliwiające podejmowanie niezależnych decyzji inwestycyjnych i właściwe ocenianie ryzyka, z którym się one wiążą. Za inwestorów kwalifikowanych uważa się m.in. firmy inwestycyjne,  banki, zakłady ubezpieczeń, TFI czy inwestorów instytucjonalnych, w których zakresie działalności   jest inwestowanie w instrumenty finansowe.

Źródło: art. 1 ust. 4 lit. b) oraz art. 2 lit. e) Rozporządzenia 2017/1129

Prowadzenie oferty publicznej wymaga sporządzenia i opublikowania prospektu zatwierdzonego wcześniej przez KNF.

Od tej zasady przewidziano pewne wyjątki. Najważniejsze z nich:

1) z uwagi na wartość oferty:

a) oferty o wartości mniejszej niż 100.000 euro – brak obowiązku publikacji jakiegokolwiek dokumentu ofertowego

b) oferty o wartości od 100.000 euro do 1.000.000 euro –  obowiązek publikacji dokumentu informacyjnego, który nie jest zatwierdzany przez KNF

c) oferty o wartości od 1.000.000 euro do 2.500.000 euro – obowiązek publikacji memorandum informacyjnego niezatwierdzanego przez KNF 

2) z uwagi na krąg adresatów oferty, bez względu na wartość oferty:

a) oferty kierowane do nie więcej niż 150 osób fizycznych lub prawnych, innych niż inwestorzy kwalifikowani (inwestor kwalifikowany – patrz pyt. nr I.10) - obowiązek przekazania podmiotom, do których kierowana jest oferta:

• propozycji nabycia – gdy przedmiotem oferty są obligacje 

• oferty objęcia/nabycia akcji – gdy przedmiotem oferty są akcje. 

Uwaga! Nawet jeśli wartość oferty wskazywałby na konieczność sporządzenia dokumentu informacyjnego (np. 900.000 euro) lub prospektu (np. 3.000.000 euro), to w przypadku gdy adresatami tej oferty będzie nie więcej niż 150 osób, dokumentów tych nie sporządza się. 

Jeśli jednak oferta, o której mowa w pkt a) powyżej, ma stanowić kolejną taką ofertę, którą  przeprowadza się w okresie poprzednich 12 miesięcy, należy ustalić, czy łączna liczba osób, do których skierowane zostaną takie oferty, nie przekroczy 149 osób. W przeciwnym razie powstanie obowiązek publikacji memorandum informacyjnego, które podlega zatwierdzeniu przez KNF.

Ustalając liczbę osób, do których zostaną skierowane takie oferty publiczne, należy wziąć pod uwagę liczbę osób, do których kierowane były poprzednie takie oferty tego samego rodzaju papierów wartościowych, w okresie poprzednich 12 miesięcy (jak liczyć okres 12 poprzednich miesięcy – patrz pyt. nr V.7) oraz liczbę osób, do których zostanie skierowana obecna oferta. 

Jeśli łączna liczba osób, do których:

• kieruje się obecną oraz

• skierowano poprzednie takie oferty  

-  przekracza 149 osób – powstaje obowiązek publikacji memorandum informacyjnego, które podlega zatwierdzeniu przez KNF. 

Źródło: art. 1 ust. 1 i ust. 3, art. 3 ust. 2 lit. b) oraz art. 1 ust 4. lit. b) Rozporządzenia 2017/1129; art. 3 ust. 1a oraz art. 37a i 37b Ustawy o ofercie publicznej; art. 34 ust. 2 Ustawy o obligacjach; art. 431 § 2 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych; art. 31zb Ustawy o COVID-19. Przepis art. 31zb Ustawy o COVID-19 zwalnia emitentów czasowo, na okres obowiązywania stanu epidemii i jednego miesiąca po jego odwołaniu, jedynie z konieczności ubiegania się o zatwierdzenie memorandum informacyjnego, o którym mowa w art. 38b ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 1a Ustawy o ofercie publicznej. Przepis ten nie wprowadza jednak zwolnienia z obowiązku sporządzenia i publikowania takiego memorandum, jak również złożenia go do UKNF po opublikowaniu.

Nie. Dokument ofertowy należy udostępnić wraz z ogłoszeniem oferty publicznej, jeśli przepisy zobowiązują do udostępnienia tego dokumentu (dokumenty ofertowe - patrz pyt. nr I.11). 

Udostępnienie dokumentu ofertowego polega na publikacji dokumentu na stronie internetowej emitenta, oferującego lub firmy inwestycyjnej pośredniczącej w ofercie publicznej tych papierów wartościowych (podmioty prowadzące ofertę - patrz pyt. nr I.3).

Rozpoczęcie oferty bez jednoczesnego udostępnienia dokumentu ofertowego stanowi naruszenie przepisów prawa i jest zagrożone sankcją karną. Jeśli emitent nie odstąpi dobrowolnie od prowadzenia oferty, KNF może zastosować środek nadzoru w postaci zakazu dalszego prowadzenia tej oferty. 

Późniejsze opublikowanie dokumentu ofertowego nie zmienia faktu, że oferta była prowadzona z naruszeniem przepisów prawa, wobec czego nie może być kontynuowana. 

Źródło: art. 99 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt. 2 Ustawy o ofercie publicznej