Interwencje produktowe - Komisja Nadzoru Finansowego

Dla rynku

Interwencje Produktowe

Obrazek tytułowy

Interwencja produktowa jest środkiem prawnym opisanym w Rozporządzeniu MiFIR1 oraz Rozporządzeniu PRIIP2, na mocy którego właściwy organ nadzoru jest uprawniony do wprowadzenia powszechnego zakazu lub ograniczenia dokonywania określonych czynności dotyczących wskazanych w interwencji instrumentów finansowych, lokat strukturyzowanych, ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych albo prowadzenia określonej działalności lub uprawiania danej praktyki finansowej.

Właściwym organem nadzoru uprawnionym do wydania interwencji produktowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest Komisja Nadzoru Finansowego, której kompetencje w tym zakresie określają właściwe przepisy krajowe3.

Interwencję produktową stosuje się zarówno wobec podmiotów, które prowadzą opisaną w jej treści działalność oraz mają siedzibę lub oddział na terytorium RP, jak również wobec tych osób lub organizacji, które prowadzą swoją działalność na terytorium RP z innego kraju członkowskiego lub państwa spoza UE4. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że interwencja produktowa stosowana przez KNF odnosi się do adresata opisanego w sposób generalny, tj. nie wskazuje na konkretne podmioty, tym samym co do zasady powinna być stosowana przez wszystkie podmioty prowadzące działalność, również te nienadzorowane przez KNF.

Interwencja produktowa zawiera w swojej treści szczegółowe wyjaśnienie, jakiego rodzaju działalności lub praktyki dotyczy, jak również wskazuje na instrumenty finansowe, lokaty strukturyzowane lub ubezpieczeniowe produkty inwestycyjne, które obejmuje właściwy zakaz lub ograniczenie, jak również określa terytorium jej obowiązywania (na terytorium RP i/lub z terytorium RP).
Intencją legislatora europejskiego, która towarzyszy instytucji interwencji produktowej, jest ochrona inwestorów oraz integralności i prawidłowego funkcjonowania rynków finansowych, przy jednoczesnym zachowaniu niedyskryminacyjnego charakteru interwencji oraz zasady proporcjonalności stosowanego środka. 

Decyzja o zastosowaniu interwencji produktowej określa okres jej obowiązywania, co oznacza, że obowiązuje aż do jej uchylenia (w przypadku decyzji krajowego organu nadzoru) lub przez określony czas (w przypadku decyzji podjętej przez europejski organ nadzoru5). Organ nadzoru stosujący interwencję, ze względu na jej istotę, którą jest przywrócenie bezpieczeństwa interesu inwestorów oraz oddalenie zagrożenia stabilności rynku finansowego, kontroluje jej wdrożenie oraz weryfikuje, czy wskutek jej zastosowania sytuacja inwestorów oraz stan rynku zmieniły się w sposób, który pozwala na uchylenie interwencji lub zastosowanie mniej rygorystycznych obostrzeń i zakazów.  

Interwencja produktowa stosowana jest również przez państwa spoza UE, na podstawie ich właściwych przepisów krajowych. Niezależnie jednak od podstawy prawnej oraz przynależności danego państwa do UE celem stosowania interwencji jest ochrona rynku finansowego oraz inwestorów, a w szczególności inwestorów detalicznych, co w praktyce ma na celu zwiększenie ochrony konsumentów.

Celem UKNF jest przedstawienie teoretycznych podstaw interwencji produktowej oraz informowanie o konkretnych interwencjach produktowych stosowanych przez KNF, organy nadzoru z pozostałych państw członkowskich oraz europejskie urzędy nadzoru, jak również państwa spoza UE, czyli z tzw. państw trzecich. 

______________________

 1art. 42 ust. 1 lit. a lub b Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 84, ze zm.)

2art. 17 ust. 1 lit. a lub b Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1286/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP) (Dz. U. UE. L. z 2014 r. poz. 352, str.1 ze zm.) 

3art. 23h ust. 1 i 2 ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (j.t. Dz.U. z 2020 poz. 1400 ze zm.) - w przypadku interwencji, dla których podstawę prawną stanowi Rozporządzenie MiFIR oraz art. 366 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej  (j.t. Dz. U. z 2020 r. poz. 895 ze zm.) – w przypadku interwencji, dla których podstawę prawną stanowi Rozporządzenie PRIIP

 4opis dotyczy tzw. zasady „in and from”

 5ESMA, EIOPA, EBA