Działalność agencyjna

data aktualizacji

Wnioski o wpis, zmianę wpisu oraz wykreślenie w rejestrze agentów - https://wnioski.rpu.knf.gov.pl.

AKTY PRAWNE REGULUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ AGENCYJNĄ, OBOWIĄZUJĄCE OD DNIA 1 PAŹDZIERNIKA 2018 R.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń
 (Dz. U. z 2017 r., poz. 2486 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 sierpnia 2018 r. w sprawie egzaminu dla osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych, czynności dystrybucyjnych zakładu ubezpieczeń oraz czynności dystrybucyjnych zakładu reasekuracji
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1746)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 maja 2018 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania czynności agencyjnych
 (Dz. U. z 2018 r., poz. 1007)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2018 r. w sprawie prowadzenia rejestru pośredników ubezpieczeniowych oraz udostępniania informacji z tego rejestru (Dz. U. poz. 2467)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2018 r. w sprawie wniosków o wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych i agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające (Dz. U. poz. 2417)  

AGENT UBEZPIECZENIOWY ORAZ AGENT OFERUJĄCY UBEZPIECZENIA UZUPEŁNIAJĄCE

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń agentem oferującym ubezpieczenia uzupełniające jest przedsiębiorca wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń, wpisanego do rejestru agentów, niebędącego instytucją kredytową w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1252) ani firmą inwestycyjną w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 1, z późn. zm.), który za wynagrodzeniem wykonuje dystrybucję ubezpieczeń jako działalność uboczną, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

a)  podstawową działalnością przedsiębiorcy nie jest działalność w zakresie dystrybucji ubezpieczeń,
b)  przedsiębiorca dystrybuuje wyłącznie ubezpieczenia uzupełniające dostarczane towary lub świadczone usługi,
c)  dystrybucja ubezpieczeń nie odnosi się do umowy ubezpieczenia na życie lub umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, chyba że taka umowa jest uzupełnieniem dostarczanych towarów lub świadczonych usług w ramach podstawowej działalności przedsiębiorcy.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń agent ubezpieczeniowy oznacza przedsiębiorcę, innego niż agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, wykonującego działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisanego do rejestru agentów.

Agent ubezpieczeniowy oraz agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające zaliczani są do dystrybutorów ubezpieczeń (art. 3 pkt 8 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń), to jest podmiotów mogących wykonywać dystrybucję ubezpieczeń.
W myśl art. 4 ust. 1 dystrybucja ubezpieczeń oznacza działalność wykonywaną wyłącznie przez dystrybutora ubezpieczeń polegającą na:

1)   doradzaniu, proponowaniu lub wykonywaniu innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;
2)   zawieraniu umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych w imieniu zakładu ubezpieczeń, w imieniu lub na rzecz klienta albo bezpośrednio przez zakład ubezpieczeń;
3)   udzielaniu pomocy przez pośrednika ubezpieczeniowego w administrowaniu umowami ubezpieczenia lub umowami gwarancji ubezpieczeniowych i ich wykonywaniu, także w sprawach o odszkodowanie lub świadczenie.

Dystrybucja ubezpieczeń polega również na udzielaniu informacji dotyczących jednej lub większej liczby umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych na podstawie kryteriów wybranych przez klienta za pośrednictwem stron internetowych lub innych mediów oraz opracowywaniu rankingu produktów ubezpieczeniowych obejmującego porównanie cen i produktów lub składek z tytułu umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej, w przypadku gdy klient jest w stanie pośrednio lub bezpośrednio zawrzeć umowę ubezpieczenia lub umowę gwarancji ubezpieczeniowej za pośrednictwem stron internetowych lub innych mediów. (art. 4 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń).

Artykuł 4 ust. 3 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń stanowi, iż agent ubezpieczeniowy oraz agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, w ramach prowadzonej działalności agencyjnej, wykonują czynności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane "czynnościami agencyjnymi".

Przepisy ustawy o dystrybucji ubezpieczeń przewidują w art. 19 ust. 1, iż czynności agencyjne mogą być wykonywane wyłącznie przez osobę fizyczną, która spełnia łącznie następujące warunki:

1)   posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
2)   nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo:
a)  przeciwko życiu i zdrowiu,
b)  przeciwko wymiarowi sprawiedliwości,
c)  przeciwko ochronie informacji,
d)  przeciwko wiarygodności dokumentów,
e)  przeciwko mieniu,
f)  przeciwko obrotowi gospodarczemu,
g)  przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi,
h)  skarbowe;
3)   daje rękojmię należytego wykonywania tych czynności;
4)   posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
5)   zdała egzamin przeprowadzony przez zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji.

Czynności agencyjne mogą być wykonywane przez osobę fizyczną po wpisaniu jej do rejestru agentów (art. 19 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń).

Dodatkowo, warunki, o których mowa w art. 19 ust. 1 muszą spełniać również:

1)   agenci ubezpieczeniowi oraz agenci oferujący ubezpieczenia uzupełniające będący osobami fizycznymi;
2)   w przypadku agentów ubezpieczeniowych oraz agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające będących spółkami nieposiadającymi osobowości prawnej:
a)  wspólnicy tych spółek, o ile są osobami fizycznymi,
b)  w przypadku gdy wspólnikami tych spółek są osoby prawne - co najmniej połowa ich członków zarządu;
3)   w przypadku agentów ubezpieczeniowych oraz agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające będących osobami prawnymi - co najmniej połowa ich członków zarządu (art. 19 ust. 3 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń).

EGZAMINY

Osoby wykonujące czynności agencyjne oraz podmioty, o których mowa w art. 19 ust. 3, obowiązane są zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 5 oraz art. 19 ust. 3 w zw. z art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy o dystrybucji, do zdania egzaminu przeprowadzonego przez zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji.

Szczegółowe zasady i zakres egzaminu określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 sierpnia 2018 r. w sprawie egzaminu dla osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych, czynności dystrybucyjnych zakładu ubezpieczeń oraz czynności dystrybucyjnych zakładu reasekuracji (Dz. U. z 2018 r., poz. 1746).

PEŁNOMOCNICTWO

W przypadku, gdy agent ubezpieczeniowy lub agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające uprawniony jest do zawierania umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych w imieniu zakładu ubezpieczeń, zakład ubezpieczeń obowiązany jest do udzielenia takiemu agentowi pełnomocnictwa do dokonywania czynności agencyjnych w imieniu tego zakładu w formie pisemnej, pod rygorem nieważności (art. 21 ust. 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń).
Pełnomocnictwo udzielone przez zakład ubezpieczeń określa w szczególności:

1)   zakres działalności agenta ubezpieczeniowego oraz agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające, ze wskazaniem działu i grup ubezpieczeń;
2)   wysokość maksymalnej sumy ubezpieczenia lub sumy gwarancyjnej, na jaką agent ubezpieczeniowy oraz agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające mogą zawrzeć jedną umowę ubezpieczenia lub jedną umowę gwarancji ubezpieczeniowej;
3)   obszar działalności agenta ubezpieczeniowego oraz agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające (art. 21 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń).

Pełnomocnictwo udzielone przez zakład ubezpieczeń nie może zawierać upoważnienia do udzielania dalszych pełnomocnictw.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA

Przepisy art. 20 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń określają zasady odpowiedzialności agenta ubezpieczeniowego i agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych.
Za szkodę wyrządzoną przez agenta ubezpieczeniowego lub przez agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych odpowiada zakład ubezpieczeń, na rzecz którego taki agent działa. Przepisu art. 429 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny nie stosuje się.
Agent ubezpieczeniowy i agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające wykonujący czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń w zakresie tego samego działu ubezpieczeń, zgodnie z załącznikiem do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, odpowiadają za szkody powstałe z tytułu wykonywania tych czynności wyrządzone klientowi lub osobie uprawnionej z umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej.
W zakresie odpowiedzialności za szkody powstałe z tytułu wykonywania działalności agencyjnej agent ubezpieczeniowy wykonujący czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń w zakresie tego samego działu ubezpieczeń, zgodnie z załącznikiem do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej.
W zakresie odpowiedzialności za szkody powstałe z tytułu wykonywania działalności agencyjnej agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające wykonujący czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń w zakresie tego samego działu ubezpieczeń, zgodnie z załącznikiem do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej.
Wskazane wyżej umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej i umowa gwarancji ubezpieczeniowej, obejmują szkody wyrządzone przez agenta ubezpieczeniowego albo przez agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające w związku z działalnością wykonywaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej.

Agent ubezpieczeniowy i agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, którzy nie spełnili obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej, wnoszą opłatę na rzecz budżetu państwa za każdy rok kalendarzowy pozostawania bez ochrony ubezpieczeniowej lub gwarancyjnej. Wniesienie opłaty nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej. Wysokość opłaty jest uzależniona od okresu pozostawania agenta ubezpieczeniowego lub agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające bez ochrony ubezpieczeniowej lub gwarancyjnej w każdym roku kalendarzowym i wynosi równowartość w złotych kwoty:

1)   200 euro - w przypadku gdy okres ten nie przekracza 3 dni;
2)   500 euro - w przypadku gdy okres ten przekracza 3 dni, ale nie przekracza 14 dni;
3)   1000 euro - w przypadku gdy okres ten przekracza 14 dni.

Równowartości w złotych wyrażonych w euro kwot, o których mowa w ust. 9, przelicza się według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w tabeli kursów nr 1 w roku, w którym organ nadzoru dokonał wezwania, o którym mowa w ust. 12.
Wniesienie opłaty nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej.

Szczegółowy zakres obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia z dnia 18 maja 2018 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania czynności agencyjnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1007).