Q&A dot. Stanowiska UKNF w sprawie niektórych aspektów dotyczących zarządzania ryzykiem funduszy inwestycyjnych i alternatywnych spółek inwestycyjnych
Sekcja 5 stanowiska ma na celu wyjaśnienie kryteriów które mogą być brane pod uwagę przy ocenie, czy ustalenia, procesy i metody zarządzania ryzykiem są proporcjonalne do charakteru, skali i złożoności działalności towarzystwa lub zarządzającego ASI oraz zarządzanych funduszy (por. § 12 ust. 2 rozporządzenia 2103/2020 oraz art. 45 ust. 2 rozporządzenia UE 231/2013). Oczekiwania dotyczące sposobu wypełnienia konkretnych przepisów prawa regulujących poszczególne etapy zarządzania ryzykiem funduszy zostały sformułowane w sekcji 6 stanowiska, podczas gdy sekcja 5 ma charakter bardziej generalny i przedstawia kierunkowe podejście, jakim należy się kierować przy budowie lub rozwoju procesów zarządzania ryzykiem funduszu w kontekście zapewnienia, że są one proporcjonalne.
Wytyczne zawarte w sekcji 5 Stanowiska należy odczytywać jako ramowe, proponowane podejście dotyczące sposobu uwzględniania zasady proporcjonalności w odniesieniu do poszczególnych aspektów omówionych w sekcji 6 Stanowiska Określone w sekcji 5 kryteria i wartości mają charakter poglądowy i przykładowy. Dopuszczalne jest stosowanie innych wartości czy kryteriów determinujących określone działania w danym obszarze ryzyka. Alternatywne kryteria czy wartości wykorzystywane przy stosowaniu zasady proporcjonalności w procesie zarządzania ryzykiem nie powinny generować podwyższonego ryzyka dla uczestników funduszy czy ASI, a Towarzystwo bądź Zarządzający ASI powinni być w stanie wykazać adekwatność i skuteczność stosowanych rozwiązań.
Tak. W ramach zarządzania ryzykiem funduszy, w tym monitorowania przestrzegania limitów ryzyka uznaje się za dopuszczalne stosowanie analizy pre-trade jako narzędzia monitoringu intraday. W przypadku stosowania takiego narzędzia i jednoczesnego monitorowania ww. ryzyka na koniec dnia, do decyzji TFI bądź Zarządzającego ASI pozostawiona zostaje możliwość stosowania bardziej szczegółowego monitorowania ryzyka w trybie intraday. Decyzja taka powinna uwzględniać specyfikę polityki i strategii inwestycyjnej funduszu.
Tak, dopuszczalne jest stosowanie jednego wskaźnika czy limitu ryzyka do zarządzania różnymi ryzykami. Wymaga to jednak wykazania, że stosowana miara ryzyka czy limit są adekwatne do poszczególnych rodzajów ryzyka, a ustalona wartość danej miary czy limitu jest dostosowana do danego rodzaju ryzyka. W szczególności, w przypadku stosowania tego samego wskaźnika do pomiaru różnego rodzaju ryzyk, uzasadnione może być stosowanie różnych wartości granicznych (i odnośnych poziomów sygnalizacji świetlnej) dla limitów ryzyka odnoszących się do różnych ryzyk. W takim przypadku wartość graniczna powinna bowiem być ustalona (a jej zasadność oceniona) indywidualnie w kontekście konkretnego czynnika ryzyka, a nie wyłącznie w sposób generalny dla całego funduszu / subfunduszu.
Zastosowanie takiego rozwiązania nie powinno prowadzić do nieuzasadnionego uproszczenia siatki limitów wewnętrznych ryzyka w efekcie czego do poszczególnych ryzyk wdrożone byłyby nieadekwatne miary ryzyka, bądź przyjęte limity nie byłyby odpowiednio uzasadnione.
Poziom ryzyka znajdujący się w strefie „żółtej” nadal mieści się w przyjętym limicie ryzyka. Użytego w przedmiotowym punkcie sformułowania „implikuje konieczność podjęcia działań ograniczających poziom aktualnego ryzyka” nie należy traktować, jako obowiązku automatycznej sprzedaży aktywów. Niemniej jednak wejście poziomu ryzyka w strefę "żółtą” powinno się wiązać z określonymi działaniami mającymi na celu minimalizowanie ryzyka przekroczenia przyjętych limitów (strefa „czerwona”). Realizacja tej wytycznej może przybrać np. formę monitorowania poziomu ryzyka w strefie „żółtej” wraz z dodatkowym raportowaniem stosownych informacji do właściwych komórek organizacyjnych celem ustalenia odpowiednich działań zmierzających do uniknięcia przekroczenia ustalonych limitów ryzyka (strefa „czerwona”).