Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) przypomina, że wraz z końcem 2021 r. administrator (IBA – ICE Benchmark Administration) zaprzestanie opracowywania wielu wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR:

• LIBOR CHF – dotyczy wszystkich terminów zapadalności
• LIBOR EUR – dotyczy wszystkich terminów zapadalności
• LIBOR GBP, LIBOR JPY oraz LIBOR USD – dotyczy wybranych terminów zapadalności¹

Przedstawiamy informacje związane z kolejnymi etapami odchodzenia od stosowania na rynku finansowym wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR.

1. 22 października 2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE opublikowane zostało rozporządzenie wykonawcze Komisji Europejskiej wyznaczające ustawowe zamienniki dla wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR CHF. Jako zamienniki wskazano wybrane wskaźniki referencyjne z rodziny SARON Compound Rate wraz z odpowiednią korektą wynikającą z historycznych różnic między tymi wskaźnikami a LIBOR CHF ². 

Od 1 stycznia 2022 r. zamienniki będą stosowane z mocy prawa we wszystkich umowach oraz instrumentach finansowych, które nie posiadały na dzień wejścia w życie rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej klauzul awaryjnych lub były to nieodpowiednie klauzule. 

2. W dniu 16 listopada 2021 r. brytyjski organ nadzoru finansowego (FCA – Financial Conduct Authority) poinformował, że zobowiązał dotychczasowego administratora (IBA) do opracowywania wskaźników referencyjnych LIBOR GBP oraz LIBOR JPY w odniesieniu do ich najważniejszych terminów zapadalności³, jednakże z zastosowaniem tzw. metody syntetycznej⁴. Tak opracowywane wskaźniki referencyjne będą publikowane do końca 2022 r., co ma umożliwić podmiotom nadzorowanym rozliczenie wszelkich ekspozycji (umów i instrumentów finansowych) stosujących powyżej wskazane wskaźniki referencyjne. Zgodnie z przepisami prawa brytyjskiego, wskaźniki referencyjne LIBOR GBP oraz LIBOR JPY (opracowywane na podstawie tzw. metody syntetycznej) nie będą mogły być stosowane w umowach (w tym dotyczących instrumentów finansowych) zawieranych po 31 grudnia 2021 r. UKNF wskazuje, że wskaźniki referencyjne wykorzystujące tzw. metodę syntetyczną mają być tylko tymczasowo opracowywane. 

W związku z powyższym organu nadzoru oczekuje podjęcia przez podmioty rynku finansowego aktywnych działań zmierzających do ograniczenia ekspozycji na LIBOR GBP oraz LIBOR JPY. Aktywność w powyższym zakresie będzie weryfikowana przez UKNF w toku działań nadzorczych.

3. Wraz z końcem 2021 r. dotychczasowy administrator zaprzestanie opracowywania wskaźnika referencyjnego LIBOR EUR. Komisja Europejska uznała, że fakt zaprzestania opracowywania ww. wskaźnika nie stanowi zagrożenia dla stabilności rynku finansowego w Unii Europejskiej i dlatego nie wyznaczyła dla niego ustawowego zamiennika. Brytyjski organ nadzoru finansowego (FCA) także uznał, że nie istnieją przesłanki do tego, by zobowiązać IBA do kontynuacji opracowywania LIBOR EUR w oparciu o tzw. metodę syntetyczną. 

Oznacza to, że kontynuowanie umów stosujących dotąd LIBOR EUR jest możliwe poprzez ich zmianę (w drodze aneksów). Podmioty nadzorowane mogą wówczas zaoferować wprowadzenie stałej (okresowo stałej) stopy procentowej lub zastosowanie innych wskaźników referencyjnych stopy procentowej odwołujących się do realiów gospodarczych strefy euro. Są nimi wskaźniki referencyjne z rodziny EURIBOR lub €STR Compounded Average Rate. Powyższe wskaźniki identyfikujące stopy procentowe są regulacyjnie dopuszczone do stosowania w umowach finansowych oraz instrumentach finansowych na terenie UE. UKNF podkreśla, że zawarcie stosownego aneksu pomiędzy podmiotem nadzorowanym a drugą stroną umowy (w tym dotyczącej instrumentu finansowego) leży w interesie obu stron danego stosunku prawnego, bowiem zabezpiecza jego ciągłość i ogranicza ryzyko prawne związane z brakiem możliwości określenia wysokości płatności odsetkowych po 1 stycznia 2022 r. 

UKNF będzie monitorował działania podmiotów nadzorowanych w powyżej wskazanym zakresie. 

4. W odniesieniu do LIBOR USD organ nadzoru wskazuje, że dotychczas nie zapadły żadne decyzje związane z ewentualnym wyznaczeniem ustawowego zamiennika dla tego wskaźnika referencyjnego, bądź jego opracowywaniem na podstawie tzw. metody syntetycznej po czerwcu 2023 r. Warto jednak wskazać, że w dniu 20 października 2021 r. we wspólnym oświadczeniu amerykańskich regulatorów sformułowano oczekiwanie nadzorcze, aby od 1 stycznia 2022 r. nie zawierać umów, w których zastosowanie miałby mieć  LIBOR USD (niezależnie od jego terminu zapadalności). Zatem okres biegnący do końca czerwca 2023 r. powinien być wykorzystany na renegocjowanie umów i zamknięcie wszelkich ekspozycji na ten wskaźnik referencyjny⁵. UKNF podkreśla, że również w tym przypadku oczekuje od podmiotów nadzorowanych na rynku krajowym podjęcia działań mających na celu rozliczenie zobowiązań stosujących LIBOR USD. 

______________________
¹LIBOR GBP O/N, 1W, 2M, 12M oraz LIBOR JPY – S/N, 1W, 2M, 12M. Z końcem 2021 r. administrator zaprzestanie opracowywać LIBOR USD 1W, 2M, a zaprzestanie opracowywania LIBOR USD O/N oraz 12M nastąpi z końcem czerwca 2023 r. Ta data obejmuje również LIBOR USD 1M, 3M oraz 6M – w tym przypadku otwarta ścieżka do zmiany metody na syntetyczną (brak jednak takiej decyzji).
²Szczegóły w komunikacie UKNF z dnia 22 października 2021 r.: https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/Wskazniki_referencyjne/aktualnosci?articleId=75467&p_id=18
³1M, 3M oraz 6M.
⁴Komunikat FCA jest dostępny pod adresem: https://www.fca.org.uk/news/press-releases/fca-confirms-rules-legacy-use-synthetic-libor-no-new-use-us-dollar-libor
⁵Komunikat amerykańskich regulatorów dostępny jest pod adresem: https://files.consumerfinance.gov/f/documents/cfpb_interagency-libor-transition_statement_2021-10.pdf