Drugie badanie ilościowe (QIS2) dotyczyło nowego kształtu mierników wypłacalności: SCR (Solvency Capital Requirement) i MCR (Minimum Capital Requirement). Wstępne testy w ramach QIS2 (tzw. Pre-test) odbyły się na przełomie marca i kwietnia 2006 r., natomiast właściwe badanie przebiegało w okresie od 1 maja - 31 lipca 2006 r.

Metodologia badania QIS2 - podstawowe informacje:

1. Komisja Europejska zwróciła się do Komitetu Europejskich Nadzorów Ubezpieczeń i Pracowniczych Funduszy Emerytalnych (CEIOPS) z wnioskiem o udzielenie konsultacji w ramach prac nad przygotowaniem nowych standardów wypłacalności i nadzoru dla europejskich zakładów ubezpieczeń (Wypłacalność II). W związku z tym Komisja wnioskowała do CEIOPS o przeprowadzenie serii badań (quantitative impact studies - QIS) służących ocenie zmian ilościowych, jakie mogą się pojawić w wyniku wdrożenia nowych standardów wypłacalności.
2. CEIOPS przeprowadził pierwsze badanie ilościowe QIS1 w ostatnich miesiącach ubiegłego roku. Badanie to skupiało się na ustaleniu poziomu bezpieczeństwa rezerw techniczno-ubezpieczeniowych szacowanych zgodnie z obecnymi standardami oraz w odniesieniu do z góry określonego poziomu ufności rezerw. CEIOPS jest wdzięczny tym zakładom ubezpieczeń, które uczestniczyły w badaniu QIS1 i dostarczyły wartościowych informacji na temat adekwatności, możliwości wykonania oraz potencjalnego wpływu poszczególnych metod badanych w QIS1 na wycenę rezerw. Raport zawierający wyniki badania został przedstawiony Komisji Europejskiej oraz sektorowi.
3. CEIOPS zaproponował przeprowadzenie badania QIS2, w ramach którego został zbadany wpływ możliwych zmian sposobu wyceny aktywów oraz zobowiązań zgodnie z metodologią projektu Wypłacalność II, jak i możliwych zmian przy ustalaniu wartości wymaganych kapitałów zabezpieczających wypłacalność (kapitałów MCR i SCR) na sytuację finansową zakładów ubezpieczeń. Chociaż podjęcie decyzji o sposobie ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych należy do Komisji Europejskiej, krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego, to CEIOPS proponuje, poza kilkoma innymi metodami, metodę percentylową ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów badania QIS2. Ta metoda została oparta na ostatnich publicznie konsultowanych propozycjach odpowiedzi CEIOPS na zapytania Komisji Europejskiej oraz na analizie wyników badania QIS1. Uczestnicy badania są także proszeni o przekazanie szczegółowych informacji dotyczących możliwości i wyników zastosowania podejścia kosztu kapitału do ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, które to podejście jest ostatnio promowane przez szwajcarski nadzór ubezpieczeniowy FOPI. Ostatnie publicznie konsultowane propozycje odpowiedzi CEIOPS na zapytania Komisji Europejskiej razem z dalszymi rozwojowymi pracami prowadzonymi przez CEIOPS, stanowią podstawę dla specyfikacji formuł wymaganych kapitałów SCR i MCR.
4. Badaniu QIS2 postawiono trzy cele: Po pierwsze, CEIOPS ma nadzieję uzyskać informacje o praktycznych aspektach przeprowadzania wymaganych kalkulacji. Po drugie, CEIOPS szuka informacji o możliwym wpływie proponowanych zmian na bilanse oraz kapitały wymagane do zabezpieczenia wypłacalności, jeżeli jedna z propozycji określona w specyfikacji badania QIS2 byłaby przyjęta w projekcie Wypłacalność II jako podejście standardowe. Po trzecie, CEIOPS szuka zarówno jakościowych, jak i ilościowych informacji o stopniu adekwatności badanych podejść do prawidłowej kalkulacji kapitału SCR. CEIOPS podkreśla, że dotychczas żadne decyzje nie zostały podjęte, dotyczące zarówno metodologii, jak i parametrów wykorzystywanych do szacowania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz kalkulacji kapitałów MCR i SCR. Wyniki badania QIS2 będą miały wpływ na wybór metody oraz wartości parametrów.
5. Aby zrealizować postawione cele CEIOPS zaprasza zakłady ubezpieczeń na życie, zakłady ubezpieczeń majątkowych oraz reasekuratorów do uczestnictwa w badaniu. Ubezpieczeniowe grupy kapitałowe, w miarę możliwości, również powinny wykonać badanie QIS2 oraz podać odpowiednie wartości dla każdego zakładu ubezpieczeń z grupy. Jeśli dane dla pojedynczych zakładów ubezpieczeń nie są dostępne, to dane dla grupy mogą być zagregowane (wypłacalność ubezpieczeniowych grup kapitałowych będzie przedmiotem kolejnych badań QIS). W badaniu QIS2, podobnie jak w badaniu QIS1, dopuszczalne jest stosowanie różnego rodzaju aproksymacji i przybliżeń w przypadku, gdy dokładne wyniki nie mogą być uzyskane. Otrzymane dodatkowe jakościowe informacje o metodach i modelach używanych przez uczestników badania, również są bardzo istotne. Jeżeli niektóre zakłady ubezpieczeń nie będą w stanie ukończyć całego badanie, to powinny one rozważyć możliwość przesłania wyników częściowych, tak by CEIOPS otrzymał jak najwięcej wartościowych informacji. Tak jak w przypadku badania QIS1, porady i wyjaśnienia w każdym obszarze badania mogą być dostarczane przez krajowe organy nadzoru podczas wykonywania badania QIS2.
6. Materiały umożliwiające przeprowadzenie badania QIS2 zawierają: skoroszyt excelowy, specyfikację badania, wytyczne, strukturę stóp procentowych oraz kwestionariusz odnoszący się do opinii o charakterze jakościowym. Zostały one zmienione w stosunku do wersji poddanej konsultacjom w ramach pre-testu, aby wziąć pod uwagę liczne komentarze otrzymywane od zakładów ubezpieczeń, stowarzyszeń ubezpieczycieli oraz konsultantów. Dalsze wytyczne związane z pozostałymi pytaniami będą dostarczane w trakcie przeprowadzania badania QIS2.
   
7. Poufny charakter badania jest priorytetem najwyższego znaczenia każdego badania QIS. W badaniu QIS2 będzie to osiągnięte, w podobny sposób jak przy badaniu QIS1, poprzez agregację wszystkich informacji dotyczących poszczególnych zakładów ubezpieczeń do poziomu krajowego przez organ nadzoru.
8. Badanie QIS2 nie rozstrzyga wyników dyskusji, które toczą się odnośnie projektu Wypłacalność II. Jednak informacje pozyskane w ramach badania będą bezcenne dla CEIOPS przy opracowywaniu stosownych ram projektu Wypłacalność II. Należy się spodziewać, że po przeprowadzeniu badania QIS2 będą potrzebne kolejne badania, testujące różne możliwe podejścia oraz różne zbiory założeń.
9. Komisja Europejska zwraca się z prośbą o otrzymywanie wyników badania QIS2 do października 2006. Tak napięty termin wynika z konieczności dostarczenia niezbędnych informacji do przygotowania Dyrektywy o Wypłacalności II, a w szczególności do przygotowania odpowiedniej oceny wpływu przyszłej Dyrektywy. Zatem CEIOPS byłby wdzięczny, jeżeli uczestnicy ukończyliby badanie i przesłaliby odpowiedzi do nadzorów krajowych przed 31 lipca 2006 r.

 Cover note

 Technical specification

 Additional information requests

 Spreadsheet instructions

 Spreadsheets

 Term structures

 QIS2 nota przewodnia

 QIS2 Specyfikacja techniczna

 QIS2 Prośba o dodatkowe informacje

• modelowaniu podlegają jedynie ryzyka związane z powodziami, częstotliwość powodzi to jedna powódź na 200 lat,
• wysokość szkód ubezpieczonych 600 mln euro dla SCR oraz 250 mln euro dla MCR, 
• modelowaniu podlegają ubezpieczenia zawarte w ramach grup: 8, 9, 16.

W drugiej części spotkania omówiono (List of Methodological Questions and Answers z dnia 16.06.2006) odpowiedzi na pytania do badania QIS2 zgłoszone przez Polskę, Austrię i Szwecję (pytania zgłoszone przez Polskę oznaczono w pliku numerami 8-10, 12-14, 19, 30-33). Uczestnicy spotkania wnieśli również nowe pytania i problemy dotyczące specyfikacji technicznej badania QIS2.

W dniu 11 lipca 2006 roku w siedzibie UKNUiFE odbyło się trzecie spotkanie z przedstawicielami zakładów ubezpieczeń oraz instytucji zainteresowanych badaniem QIS2. W spotkaniu wzięło udział 26 osób z 20 zakładów ubezpieczeń oraz osoby reprezentujące Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy i Polską Izbę Ubezpieczeń.

W trakcie spotkania zostały poruszone następujące zagadnienia związane z badaniem QIS2:

• Omówienie zalet i wad dwóch metod wyceny zobowiązań: metody kosztu kapitału i metody percentylowej,
• Przedstawienie kwestii dot. rent w dziale II, 
• Przedstawienie analizy zmienności rezerwy składek, 
• Przedstawienie analizy zależności pomiędzy poszczególnymi modułami ryzyka, 
• Przedstawienie analizy zależności pomiędzy poszczególnymi grupami ubezpieczeń działu II, 
• Odpowiedzi CEIOPS na pytania i problemy zgłoszone przez uczestników badania QIS2 po spotkaniu 19 czerwca br., 
• Pytania i problemy dotyczące specyfikacji badania QIS2.

W dniu 15 września 2006 r. w siedzibie Urzędu odbyło się spotkanie podsumowujące wyniki badania QIS2, w oparciu o które został sporządzony raport krajowy. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele zakładów ubezpieczeń biorących udział w badaniu, osoby zaangażowane w prace nad badaniem QIS2 w organie nadzoru oraz osoby reprezentujące Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy i Polską Izbę Ubezpieczeń.

W trakcie spotkania przedstawiciele UKNUiFE podziękowali zakładom ubezpieczeń za udział w badaniu i zaangażowanie w prace grupy roboczej. Następnie zaprezentowano zbiorcze wyniki badania, przedstawiono generalne wnioski wynikające z badania, przeprowadzono dyskusję na temat proponowanych zmian w modelu SCR zgłoszonych przez zakłady ubezpieczeń w trakcie badania. Zakłady ubezpieczeń zostały poinformowane o aktualnych i przyszłych pracach CEIOPS, w tym w szczególności o planach zorganizowania, w okresie od kwietnia do czerwca 2007 r., trzeciego badania ilościowego QIS3.

 QIS2 wyniki PL

W trakcie spotkania zakłady ubezpieczeń zaproponowały, aby Urząd był centrum kalibracji modeli SCR i MCR dla rynku polskiego oraz by wspólne prace związane z projektem Wypłacalność II były kontynuowane. Na zakończenie spotkania została przeprowadzona ankieta dotyczącą preferencji polskich zakładów ubezpieczeń co do kształtu przyszłego systemu wypłacalności.