W dwudziestym czwartym posiedzeniu Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) udział wzięli:

• Jacek Jastrzębski – Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego,
• Małgorzata Iwanicz-Drozdowska – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego¹, 
• Rafał Mikusiński – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
• Małgorzata Palczewska – Przedstawiciel ministra właściwego ds. instytucji finansowych²,
• Jan Pawelec – Przedstawiciel ministra właściwego ds. gospodarki³,
• Jan Wojtyła – Przedstawiciel ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego⁴,
• Andrzej Kaźmierczak – Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego, 
• Cezary Kochalski – Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
• Tadeusz Kościński – Przedstawiciel Prezesa Rady Ministrów,
• Mirosław Panek – Przedstawiciel Bankowego Funduszu Gwarancyjnego^*,
• Marek Niechciał – Przedstawiciel Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów^*,
• Maciej Wąsik – Przedstawiciel ministra – członka Rady Ministrów właściwego ds. koordynowania działalności służb specjalnych^*.

1.    Komisja jednogłośnie stwierdziła brak podstaw do zgłoszenia sprzeciwu wobec planowanego nabycia przez Banco Comercial Português, SA („BCP”), za pośrednictwem Banku Millennium SA, akcji Euro Banku SA w liczbie powodującej przekroczenie progu 50% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu oraz udziału w kapitale zakładowym Euro Banku SA.

Zawiadomienie Banku Millennium SA i BCP, jako jego bezpośredniego i pierwotnego podmiotu dominującego, zostało złożone w związku z zawarciem w dniu 5 listopada 2018 r. przez Bank Millennium i SG Financial Services Holding („SGFSH”) warunkowej umowy sprzedaży akcji Euro Banku.

Transakcja objęta zawiadomieniem ma polegać na nabyciu przez Bank Millennium od SGFSH 49 769 493 akcji Euro Banku, tj. ok. 99,787% udziału w kapitale zakładowym Euro Banku.

Po zamknięciu Transakcji, pod warunkiem uzyskania stosownych zgód regulacyjnych, ma zostać dokonane połączenie Banku Millennium z Euro Bankiem w drodze przejęcia Euro Banku (bank przejmowany) przez Bank Millennium (bank przejmujący). Połączenie ma zostać przeprowadzone bez podwyższenia kapitału zakładowego Banku Millennium.

2.    Komisja jednogłośnie zezwoliła na połączenie Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. E. Kwiatkowskiego (Kasa przyłączająca) ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. Królowej Jadwigi (Kasa przyłączana).

3.    Komisja jednogłośnie udzieliła zezwolenia Bankowi Polska Kasa Opieki SA na prowadzenie działalności maklerskiej w zakresie:

• przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,
• nabywania lub zbywania na własny rachunek instrumentów finansowych,
• doradztwa inwestycyjnego,
• świadczenia usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawierania i wykonywania umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe,
• świadczenia usług dodatkowych związanych z subemisją usługową lub inwestycyjną.

4.    Komisja jednogłośnie zmieniła decyzję KNF z dnia 27 listopada 2012 r. w sprawie zezwolenia na świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej przez spółkę PayU SA poprzez rozszerzenie zakresu świadczonych przez Spółkę usług płatniczych o wykonywanie transakcji płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (UUP), w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu, w którym mowa w art. 74 ust. 3 UUP.

Stosownie do tego artykułu krajowa instytucja płatnicza, w związku z wykonywaniem usług płatniczych, może udzielać pożyczki służącej wykonaniu transakcji płatniczej (kredyt płatniczy) wyłącznie w celach świadczenia usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3-5 UUP. Kredyt płatniczy nie może być udzielony na okres dłuższy niż 12 miesięcy oraz nie może być finansowany ze środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników lub przechowywanych w celu wykonania transakcji płatniczych.

5.    Komisja jednogłośnie odmówiła wydania zezwolenia na świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej przez spółkę Online Service Solutions SA, w związku z niespełnieniem części wymagań określonych w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych. Przepis art. 65 tej ustawy obliguje KNF do odmowy wydania takiego zezwolenia w przypadku niespełnienia choćby jednego tych wymagań.

6.    Komisja jednogłośnie cofnęła zezwolenie na świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej wydane spółce Fenige sp. z o.o.

W związku z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw (UZUUP) Spółka miała obowiązek, w terminie do dnia 20 września 2018 r., przedłożyć KNF dokumenty i informacje mające na celu potwierdzenie spełniania przez nią wymogów określonych w dziale IV ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, w brzmieniu nadanych UZUUP – tzw. reautoryzacja. Spółka wykonała ten obowiązek, niemniej jednak przekazane przez nią dokumenty i informacje (uzupełniane kilkakrotnie na wezwanie KNF) nie dały podstaw do uznania, że Spółka spełnia wymogi wynikające ze znowelizowanego UZUUP działu IV UUP. 

Proces reautoryzacji krajowych instytucji płatniczych powinien zakończyć się indywidualnym potwierdzeniem przez KNF spełnienia wymogów określonych w dziale IV UUP w terminie do dnia 20 grudnia 2018 r. Spółka nie zakończyła procesu reautoryzacji uzyskaniem takiego potwierdzenia.

Na podstawie zgromadzonego materiału, uwzględniając w szczególności interes użytkowników usług płatniczych świadczonych przez Spółkę, w ocenie Komisji nie jest możliwe potwierdzenie, że Spółka spełniała na dzień 20 grudnia 2018 r. określone w dziale IV UUP wymogi prowadzenia działalności w charakterze krajowej instytucji płatniczej. 

W związku z tym zaszła przesłanka, o której mowa w art. 15 ust. 5 UZUUP obligująca KNF do wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej przez Fenige sp. z o.o.

7.    Komisja jednogłośnie stwierdziła brak podstaw do zgłoszenia sprzeciwu wobec planowanego połączenia Generali Życie Towarzystwa Ubezpieczeń SA z Wielkopolskim Towarzystwem Ubezpieczeń Życiowych i Rentowych Concordia Capital SA.

8.    Komisja jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie:

• Macieja Fedyny na stanowisko Prezesa Zarządu Wielkopolskiego Towarzystwa Ubezpieczeń Życiowych i Rentowych Concordia Capital SA,
• Macieja Fedyny na stanowisko Prezesa Zarządu Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych Concordia Polska.

9.    Komisja jednogłośnie zarządziła likwidację Pracowniczego Funduszu Emerytalnego Unilever Polska SA oraz określiła datę rozpoczęcia jego likwidacji na dzień 30 czerwca 2019 r. oraz datę zakończenia jego likwidacji na dzień 30 września 2019 r. Jednocześnie Komisja wyznaczyła Pracownicze Towarzystwa Emerytalnego Unilever Polska SA w likwidacji likwidatorem Pracowniczego Funduszu Emerytalnego Unilever Polska SA.

Na posiedzeniu w dniu 26 lutego 2019 r. KNF jednogłośnie cofnęła zezwolenie na utworzenie Pracowniczego Towarzystwa Emerytalnego Unilever Polska SA. Wydanie decyzji o cofnięciu z urzędu zezwolenia na utworzenie Towarzystwa  wynikało z obowiązujących przepisów prawa i było konsekwencją podjęcia przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki uchwały w sprawie otwarcia likwidacji Spółki oraz w sprawie powołania jej likwidatora. 

10.    Komisja jednogłośnie udzieliła zezwolenia na nabycie przez PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA 9.890 akcji Pracowniczego Towarzystwa Emerytalnego „Nowy Świat” SA od Centralnego Domu Maklerskiego Pekao SA. 

11.    Komisja jednogłośnie nałożyła na ORIGIN Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA („ORIGIN TFI”) karę pieniężną w wysokości 50 tysięcy złotych za naruszenie:

1)     art. 65 ust. 3a ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi („ustawa o funduszach inwestycyjnych”), w związku z pozostawaniem jedynym uczestnikiem 3D Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Aktywów Niepublicznych („3D FIZAN”) oraz OPES Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Aktywów Niepublicznych („OPES FIZAN”) dłużej niż przez okres 6 miesięcy;

2)    art. 246 ust. 1 pkt 7 ustawy o funduszach inwestycyjnych, w związku z brakiem podjęcia czynności w zakresie likwidacji 3D FIZAN  oraz OPES FIZAN, w związku z upływem 6-miesięcznego okresu, przez który ORIGIN TFI pozostawało jedynym uczestnikiem tych funduszy.

Komisja wskazuje, że towarzystwo funduszy inwestycyjnych może nabywać certyfikaty inwestycyjne w drodze zapisów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych. Jednak w takim przypadku towarzystwo nie może pozostawać jedynym uczestnikiem funduszu inwestycyjnego dłużej niż przez okres 6 miesięcy.

W toku postępowania ustalono, że ORIGIN TFI pozostawało jedynym uczestnikiem dwóch funduszy inwestycyjnych przez okres przekraczający 6 miesięcy i pomimo wystąpienia ustawowej przesłanki rozwiązania tych funduszy inwestycyjnych, do ich likwidacji doszło ze znacznym opóźnieniem. 

Stwierdzone naruszenia dotyczyły regulacji o charakterze istotnym z punktu widzenia zasad działalności towarzystw funduszy inwestycyjnych oraz likwidacji funduszy inwestycyjnych, kształtujących standardy zachowań towarzystw funduszy inwestycyjnych. Naruszono regulację, określającą reguły działalności inwestycyjnej, której celem jest ograniczenie ryzyka związanego z zarządzaniem finansami towarzystwa oraz zapewnienie bezpiecznego i stabilnego zarządzania funduszami inwestycyjnymi. 

Komisja informuje, że maksymalny wymiar kary w przedmiotowej sprawie wynosi 5.000.000,00 złotych.

12.    Komisja jednogłośnie nałożyła na Saturn Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA („Saturn TFI”):

1)    karę pieniężną w wysokości 50 tysięcy złotych, wobec wprowadzenia do statutu Macromoney Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych („Macromoney FIZAN”) postanowienia niezgodnego z art. 249 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi („ustawa o funduszach inwestycyjnych”).  Komisja informuje, że maksymalny wymiar kary za przedmiotowe naruszenie wynosi 500.000,00 złotych.

2)    karę pieniężną w wysokości 200 tysięcy złotych za naruszenie art. 249 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych. Komisja informuje, że maksymalny wymiar kary za przedmiotowe naruszenie wynosi 5.000.000,00 złotych. 

W konsekwencji wprowadzenia do statutu Macromoney FIZAN postanowienia niezgodnego z art. 249 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, tj. możliwości dokonywania uczestnikom wypłat w postaci praw majątkowych, w procesie likwidacji funduszu doszło do niezgodnego z prawem przeniesienia na uczestników Macromoney FIZAN aktywów w miejsce obligatoryjnego świadczenia pieniężnego (zastosowano instytucję datio in solutum).  

Komisja zwraca uwagę, że art. 249 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych określa kolejność czynności podejmowanych w toku likwidacji funduszu inwestycyjnego. Pierwszym etapem likwidacji jest zbycie wszystkich aktywów funduszu oraz ściągnięcie jego należności. Następny etap to zaspokojenie wierzycieli funduszu, których wierzytelność wynika z innego tytułu niż uczestnictwo w funduszu. W ostatniej kolejności następuje wypłata uczestnikom funduszu inwestycyjnego środków pieniężnych proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych. Ustawodawca nie dopuszcza możliwości dokonywania uczestnikom funduszu wypłat w postaci papierów wartościowych czy innych praw majątkowych. 

Stanowisko takie potwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 31 stycznia 2018 r. I CSK 323/17, w którym wskazał, że art. 249 ustawy o funduszach inwestycyjnych zawiera sekwencję obligatoryjnych czynności likwidatora funduszu. Po dokonaniu tych czynności likwidator składa wniosek do sądu rejestrowego o wykreślenie funduszu z rejestru funduszy inwestycyjnych. 

Komisja podkreśla, że regulacje ustawy o funduszach inwestycyjnych służą ochronie nie tylko interesów wierzycieli funduszu, w tym jego uczestników, ale także poszanowaniu praw szeroko rozumianych uczestników obrotu finansowego.

13.    Komisja jednogłośnie odmówiła wpisu do rejestru zarządzających ASI spółce:

• Akcelerator Innowacji NOT Sp. z o.o.

Komisja uznała, że wniosek o wpis do rejestru zarządzających ASI jako wewnętrznie zarządzającego ASI został złożony przez spółkę realizującą projekt finansowany przez PARP, który nie przewiduje możliwości prowadzenia działalności w oparciu o kapitał zgromadzony od inwestorów w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, w celu generowania zwrotu łączonego. Wniosek został zatem złożony przez podmiot nieuprawniony, które nie mógł zostać uznany za wewnętrznie zarządzającego ASI.

Wydana przez Komisję decyzja w sprawie odmowy dokonania wpisu Wnioskodawcy do rejestru zarządzających ASI pozostaje zatem bez wpływu na dalsze wykonywanie działalności przez ten podmiot. Spółka nie realizuje bowiem celu gospodarczego o charakterze zarobkowym, lecz wykonuje zadania o charakterze publicznym, zgodnie z projektem finansowanym przez PARP.

14.    Po rozpatrzeniu wniosku Movens Ventures 1 sp. z o.o. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją KNF z dnia 14 września 2018 r. w sprawie odmowy spółce Movens Ventures 1 sp. z o.o. wpisu do rejestru zarządzających ASI, Komisja jednogłośnie uchyliła w całości zaskarżoną decyzję oraz umorzyła postępowanie administracyjne wszczęte na podstawie wniosku spółki o dokonanie wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Wnioskodawca w toku postępowania o ponowne rozpatrzenie sprawy podniósł, że dokonał ponownej autooceny prowadzonej działalności pod kątem spełniania przesłanek definiujących alternatywną spółkę inwestycyjną. W wyniku przeprowadzonej analizy Spółka doszła do wniosku, że nie spełnia wszystkich elementów definicji alternatywnego funduszu inwestycyjnego, a tym samym nie powinna podlegać wpisowi do rejestru zarządzających ASI. Spółka cofnęła wniosek o wpis do rejestru zarządzających ASI co spowodowało, że postępowanie stało się bezprzedmiotowe.

15.    Komisja jednogłośnie zezwoliła na przywrócenie akcjom formy dokumentu (zniesienie dematerializacji akcji) spółce:

• Netmedia SA (z dniem 18 czerwca 2019 r.),
• ROTOPINO.PL SA (z dniem 18 czerwca 2019 r.).

16.    Komisja jednogłośnie nałożyła na 1 biuro usług płatniczych karę pieniężną w wysokości 2 tysięcy złotych wobec nieprzekazania w terminie KNF dokumentu potwierdzającego zawarcie kolejnej umowy ubezpieczenia.

17.    Komisja zapoznała się z:

• raportem BION dla sektora banków spółdzielczych i zrzeszających za 2018 r.,
• informacją na temat zbywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułów uczestnictwa emitowanych przez fundusze zagraniczne w okresie od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2018 r.,
• raportem dotyczącym sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2018 r.,
• informacją dotyczącą podmiotów wpisanych na listę ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego w okresie od 14 maja 2019 r. do 27 maja 2019 r.

18.    Kolejne posiedzenia Komisji zaplanowane są na:

• 11 czerwca 2019 r.
• 25 czerwca 2019 r.
• 9 lipca 2019 r.