1.    W dwieście dziewięćdziesiątym trzecim posiedzeniu Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) wzięli udział:

2.    Komisja jednogłośnie udzieliła zgody na dokonanie zmiany w składzie zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA polegającej na powołaniu w skład zarządu GPW Pani Małgorzaty Zaleskiej i powierzeniu jej funkcji Prezesa Zarządu.

3.    KNF jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie:


4.    KNF podjęła jednogłośnie decyzję o umorzeniu postępowania w przedmiocie przejęcia Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej Polska w Warszawie przez inną spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, ze względu na wystąpienie przesłanki określonej w art. 74c ust. 3 ustawy o skok.

Jednocześnie Komisja postanowiła o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie SKOK Polska na podstawie art. 74c ust. 4 i następne ustawy o skok, w celu zbadania możliwości przejęcia SKOK Polska przez bank.

W związku z tym, kierując się potrzebą zapewnienia otwartości i konkurencyjności udziału w procesie restrukturyzacji SKOK Polska, KNF oczekuje na zgłoszenia banków krajowych zainteresowanych udziałem w procesie restrukturyzacji SKOK Polska. Banki mogą zgłaszać zainteresowanie do KNF do dnia 23 lutego 2016 r. włącznie.

Aby uzyskać informacje o sytuacji SKOK Polska, zainteresowane banki mogą zwracać się do zarządcy komisarycznego.

5.    KNF przyjęła założenia Rekomendacji E-SKOK dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym, stopy procentowej, płynności i koncentracji w sektorze spółdzielczych kas oszczędnościowo – kredytowych (SKOK).

Projektowana Rekomendacja E-SKOK będzie stanowić zbiór dobrych praktyk w działalności spółdzielczych kas w zakresie istotnych rodzajów ryzyka, które nie zostały uwzględnione do tej pory w wydanych lub będących w trakcie przygotowania rekomendacjach dotyczących sektora SKOK.

Wskazane w Rekomendacji E-SKOK ryzyka, ze względu na ich specyfikę mają istotny wpływ na działalność i sytuację spółdzielczych kas. W ramach analizy ryzyka w sektorze SKOK wskazano na szereg nieprawidłowości występujących w kasach w zakresie tych rodzajów ryzyka.

Mając na uwadze, iż spółdzielcze kasy oraz banki oferują podobne produkty finansowe, prowadzą działalność w oparciu o zbliżony model funkcjonowania i są narażone na analogiczne ryzyko, zgodnie z założeniami Rekomendacji E-SKOK pożądane podejście dla sektora SKOK opierać się będzie w swych ogólnych założeniach – z uwzględnieniem specyfiki działalności spółdzielczych kas – na oczekiwaniach, jakie w tym zakresie nadzór określił dla sektora bankowego tj.:


W procesie przygotowywania Rekomendacji E-SKOK uwzględnione zostaną również stosowne wytyczne wydane przez Światową Radę Unii Kredytowych (WOCCU), a także  obserwacje i doświadczenia związane z prowadzonymi działaniami nadzorczymi wobec kas. Zakres projektowanej Rekomendacji E-SKOK będzie uwzględniał to, że obejmowane przez nią zagadnienia są częściowo ujęte w innych wydanych lub będących w trakcie przygotowania Rekomendacjach, np. ryzyko operacyjne w Rekomendacji B-SKOK i D-SKOK, a ryzyko koncentracji w Rekomendacji A-SKOK.

Rekomendacja będzie przewidywała podejście oparte na zasadzie proporcjonalności. Zasada ta ma na celu zapewnienie, że wdrażanie wytycznych będzie miało charakter proporcjonalny do rozmiarów i specyfiki działalności danej kasy, a także racjonalny z punktu widzenia rachunku ekonomicznego. Sektor spółdzielczych kas charakteryzuje się bardzo dużym zróżnicowaniem kas pod względem skali prowadzonej działalności, w szczególności w odniesieniu do sumy bilansowej, liczby członków, a także liczby zatrudnionych, co przekłada się na zróżnicowanie ryzyka związanego z prowadzeniem działalności, a także skali i zakresu nieprawidłowości występujących w poszczególnych kasach, w związku z czym zakłada się dokonanie podziału podmiotów na trzy grupy w oparciu o następujące kryteria:


Kryteria te są tożsame z kryteriami określonymi w Rekomendacji A-SKOK. Podział spółdzielczych kas pozwoli na ograniczenie nadmiernych obciążeń regulacyjnych, które nie byłyby zasadne z punktu widzenia celów nadzoru nad kasami, poprzez zastosowanie wyłącznie kluczowych postanowień projektowanej Rekomendacji E-SKOK w odniesieniu do mniejszych i zarządzanych w bardziej bezpieczny sposób kas.

Wytyczne projektowanej Rekomendacji E-SKOK obejmowały swoim zakresem obszar wzajemnych relacji pomiędzy zarządem i radą nadzorczą kasy w odniesieniu do kluczowych obszarów zarzadzania ryzykiem, zagadnienia z zakresu identyfikacji, pomiaru i oceny ryzyka, jak również przeciwdziałania ryzyku, a także jego monitorowania i raportowania oraz funkcjonowania w kasach kontroli wewnętrznej.

Mając na uwadze wyłonione na podstawie przeprowadzonej analizy ryzyka w sektorze SKOK niepożądane zjawiska występujące w kasach, które z uwagi na generowane ryzyko powinny zostać ograniczone lub całkowicie wyeliminowane, projekt Rekomendacji E-SKOK swoim zakresem obejmie także w szczególności:

•    W odniesieniu do ryzyka operacyjnego m.in. kwestie dotyczące sformalizowania procesu zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz kwestie dotyczące ryzyka kadrowego.

•    W odniesieniu do ryzyka stopy procentowej m.in. kwestie dotyczące procesu zarządzania tym ryzykiem w tym:

•    W odniesieniu do ryzyka płynności m.in. kwestie dotyczące:

•    W odniesieniu do ryzyka koncentracji m.in. kwestie dotyczące:

Na podstawie przyjętych przez Komisję założeń UKNF przygotuje projekt rekomendacji, który zostanie przekazany do konsultacji publicznych, w tym w szczególności Kasie Krajowej oraz wszystkim spółdzielczym kasom oszczędnościowo – kredytowym. Przekazanie projektu rekomendacji do konsultacji planowane jest wstępnie w I kwartale 2016 r. Data ostatecznego uchwalenia i wprowadzenia rekomendacji będzie zależała od przebiegu konsultacji.

6.    Komisja jednogłośnie przyjęła w znowelizowanym brzmieniu Rekomendację K dotyczącą zasad prowadzenia przez banki hipoteczne rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.

Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszły w życie znowelizowane przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania rachunku zabezpieczenia listów zastawnych oraz testu równowagi pokrycia i testu płynności. W związku z wprowadzeniem do rozporządzenia Ministra Finansów wymogów dotyczących rachunku zabezpieczenia listów zastawnych, treść Rekomendacji K zostanie ograniczona do zaleceń jakościowych dotyczących rejestru zabezpieczenia listów zastawnych. Nowelizacja Rekomendacji K ma zatem charakter techniczny, dostosowujący brzmienie rekomendacji do obowiązujących ram regulacyjnych.    

    KNF oczekuje, że zmieniona Rekomendacja K zostanie wprowadzona z dniem wejścia w życie uchwały KNF w sprawie wydania Rekomendacji K, tj. z dniem następującym po ogłoszeniu uchwały KNF w Dzienniku Urzędowym KNF.

7.    Komisja jednogłośnie wykluczyła bezterminowo akcje MSX Resources SA z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie SA, co nastąpi po upływie 30 dni od dnia, w którym ww. decyzja KNF stanie się ostateczna³  oraz nałożyła na spółkę MSX Resources SA karę pieniężną w wysokości 400 tysięcy złotych, wobec stwierdzenia, że spółka:

    KNF podkreśla, że do podstawowych, a zarazem kluczowych obowiązków emitentów należy przekazywanie KNF, spółce prowadzącej rynek regulowany i do publicznej wiadomości raportów okresowych. Prezentują one bowiem kompleksowy obraz emitenta i są źródłem wiarygodnych danych na temat jego sytuacji finansowej.

     Do dnia wydania niniejszej decyzji, spółka nie opublikowała skonsolidowanego raportu kwartalnego za IV kwartał roku 2014, raportu rocznego i skonsolidowanego raportu rocznego za rok 2014, skonsolidowanego raportu kwartalnego za I kwartał roku 2015, skonsolidowanego raportu półrocznego za I półrocze roku 2015 oraz skonsolidowanego raportu kwartalnego za III kwartał roku 2015. Ostatni raport okresowy spółka opublikowała w dniu 13 listopada 2014 r. (skonsolidowany raport kwartalny za III kwartał 2014 r.). W okresie, w którym rynek został pozbawiony danych finansowych spółki, miały miejsce wydarzenia istotne dla jej dalszej działalności: spółka wskazywała, że utraciła kontrolę nad inwestycją, która miała być perspektywiczna dla przyszłej działalności operacyjnej,  doszło do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki oraz notowania jej akcji na GPW były kilkukrotnie zawieszane. Akcjonariusze spółki otrzymywali jedynie wybrane komunikaty o trudnościach, jakie napotyka Spółka, jednak brak dostępu do kompleksowej informacji (a w szczególności do sprawozdania rocznego, które podlega badaniu biegłego rewidenta oraz sprawozdania półrocznego, poddawanego przeglądowi biegłego rewidenta) mógł znacząco wpływać na ich decyzje inwestycyjne. Inwestorzy, nie mając dostępu do kluczowych informacji dotyczących sytuacji finansowej spółki, mogli podejmować decyzje inwestycyjne w oderwaniu od wiedzy o aktualnej sytuacji finansowej spółki, a nawet mając fałszywy obraz tej sytuacji, gdyż ostatnie dostępne dane finansowe dotyczyły III kwartału roku 2014. Taka sytuacja jest fundamentalnie sprzeczna z najważniejszymi regułami rynku kapitałowego, przede wszystkim z zasadą transparentności i stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa obrotu na rynku regulowanym i dla środków finansowych zaangażowanych przez jego uczestników w akcje spółki.

     Jako przyczynę braku przekazania raportów okresowych spółka wskazywała brak przekazania przez spółkę zależną Mineral Resources Holding S.a.r.l. („MRH”) danych finansowych za przedmiotowy okres sprawozdawczy, podczas gdy udziały w MRH stanowiły ok. 90 % sumy bilansowej spółki, w związku z czym dane finansowe tej jednostki zależnej miały decydujące znaczenie dla rzetelności sprawozdań grupy kapitałowej spółki. Następnie spółka wyjaśniała, że nie ma możliwości przekazania raportów: rocznego i skonsolidowanego rocznego za rok 2014, gdyż niepełny skład rady nadzorczej uniemożliwiał podmiotu uprawnionego do zbadania sprawozdań finansowych spółki. Z kolei brak przekazania raportu rocznego i skonsolidowanego raportu rocznego stał się przyczyną braku przekazania następnych raportów okresowych
Zdaniem Komisji, brak uzyskania danych finansowych od spółki zależnej (MRH), które potrzebne są do przygotowania sprawozdania finansowego, świadczy o tym, że spółka nie zapewniła prawidłowego przepływu kluczowych informacji w ramach swojej grupy kapitałowej. Jako podmiot dominujący, spółka była zobligowana do zorganizowania takiego przepływu informacji, w tym danych finansowych, który umożliwiłby jej wywiązywanie się z podstawowych obowiązków, jakie spoczywają na spółkach publicznych. Przykładowo, spółka mogła przeprowadzić zmiany w składzie organów nadzorczych i zarządzających spółką zależną, wprowadzając do nich swoich przedstawicieli. Spółka mogła i powinna była monitorować na bieżąco sytuację finansową podmiotu, którego udziały miały wartość stanowiącą 90 % sumy bilansowej spółki.
Poważnym zaniedbaniem był również brak zwołania walnego zgromadzenia, które mogłoby uzupełnić skład rady nadzorczej, tak aby organ ten mógł wybrać podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych. Brak uzupełnienia składu rady nadzorczej, który umożliwiałby wyłonienie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego, był wynikiem działania Spółki, a konkretnie jej zarządu, który nie doprowadził do zwołania walnego zgromadzenia. Zatem wyłącznie w gestii spółki leżało podjęcie działań, które doprowadziłyby do przekazania raportów okresowych -  działania te powinny polegać na zapewnieniu prawidłowego przepływu informacji w ramach grupy kapitałowej oraz na doprowadzeniu do zwołania walnego zgromadzenia i uzupełnienia składu rady nadzorczej.

     Zdaniem Komisji, naruszenie przez spółkę art. 56 ustawy o ofercie było istotne ze względu na wielokrotność i powtarzalność naruszeń, długotrwałość stanu braku informacji o aktualnej sytuacji finansowej i majątkowej spółki, a także ze względu na fakt, że dokonane naruszenie dotyczyło podstawowych, a zarazem najważniejszych obowiązków emitentów. Raporty okresowe zawierające między innymi sprawozdania finansowe przedstawiają bowiem kompleksowy obraz emitenta i są kluczowym źródłem wiarygodnych danych na temat jego kondycji finansowej. Niewykonanie obowiązków informacyjnych przez stronę poprzez brak przekazywania raportów okresowych spowodowało zachwianie zasady transparentności rynku, gdyż spółka nie zapewniła powszechnego i równego dostępu do kompletnej i rzetelnej informacji, która jest czynnikiem o kluczowym znaczeniu z punktu widzenia prawidłowości działania mechanizmów rynkowych. Stworzenie wszystkim inwestorom równych szans w dostępie do informacji jest jednym z podstawowych zadań regulacji rynku kapitałowego. Brak przejrzystości informacyjnej narusza zatem istotę rynku efektywnego, uniemożliwiając obiektywną wycenę rynkową instrumentów. To z kolei prowadzi do naruszenia reguł uczciwego obrotu, jak i do podważenia zaufania inwestorów do rynku i notowanych w jego obrębie instrumentów.

 
     Sprzeczność tego stanu (tj. braku publikacji raportów okresowych) z brzmieniem przepisu art. 56 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o ofercie jest oczywista, widoczna dla przeciętnego uczestnika rynku. Spółka zaniechała przekazania raportów okresowych z pełną świadomością, a więc naruszenie przepisów nie polegało na zaistnieniu czynności lub zdarzenia nadzwyczajnego, niespodziewanego dla spółki. Przeciwnie, decyzja w przedmiocie przekazania lub nieprzekazania określonych raportów okresowych spoczywała na samej Spółce. Okoliczności wykazywane przez spółkę jako okoliczności egzoneracyjne, mające służyć wyłączeniu bądź ograniczeniu odpowiedzialności Spółki za dokonane naruszenie nie zasługują na uwzględnienie, gdyż spółka swoim działaniem przyczyniła się do ich zaistnienia: nie zapewniając odpowiedniego nadzoru nad spółką zależną MRH i prawidłowego obiegu informacji w ramach grupy kapitałowej oraz nie zwołując walnego zgromadzenia mającego wyłonić nowy skład rady nadzorczej, co umożliwiłoby wybór podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego, a następnie jego publikację. Co więcej, spółka nie podjęła żadnych działań, mających zapobiec niekorzystnej sytuacji, skutkującej brakiem raportów, a następnie zaniechała działań, mogących tę sytuację naprawić.

     Komisja wskazuje także, że kara nałożona niniejszą decyzją jest już trzecią karą nałożoną na spółkę w związku z nieprawidłowym wypełnianiem obowiązków informacyjnych (wcześniejsze kary zostały nałożone w latach 2008 i 2013).

8.    KNF jednogłośnie nałożyła na 25 biur usług płatniczych kary pieniężne w wysokości po 900 złotych na 16 biur, 500 złotych na 8 biur i 400 złotych na 1 biuro (wysokość kar uwzględnia indywidualne okoliczności spraw) za naruszenie obowiązków określonych w ustawie o usługach płatniczych, polegające na:

     •    nieprzekazaniu KNF w ustawowym terminie informacji o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych w III lub IV kwartale 2014 r., w 2014 r. lub w I kwartale 2015 r. albo
     •    niezłożeniu KNF w ustawowym terminie dokumentu potwierdzającego zawarcie kolejnej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia zawartej przed upływem terminu obowiązywania umowy poprzedniej.

     Ukarane biura usług płatniczych to 3 spółki z o.o. oraz 22 osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, dla których świadczenie usług płatniczych to działalność dodatkowa. W przypadku ponownych naruszeń obowiązków przez te biura usług płatniczych, KNF rozważy nałożenie wyższych kar.

     KNF przypomina biurom usług płatniczych o ich obowiązkach prawnych wynikających z ustawy o usługach płatniczych. Więcej informacji na temat tych obowiązków można znaleźć w broszurze wydanej przez KNF.

     Jaka jest różnica między biurem usług płatniczych a krajową instytucją płatniczą?

9.    Analizując wnioski o ponowne rozpatrzenie spraw zakończonych nałożeniem przez KNF kar na 5 biur usług płatniczych w wysokości po 1800 złotych na 4 biura i 900 złotych na 1 biuro, Komisja jednogłośnie utrzymała w mocy pierwszoinstancyjne decyzje w przypadku wszystkich 5 biur.

10.    Komisja jednogłośnie zezwoliła na zmianę statutu:

     •    AXA Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego SA.

11.    KNF zapoznała się z informacją na temat:

     •    zgodności sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych z MSSF,
     •    udziału pracowników UKNF w pracach na forach międzynarodowych w II półroczu 2015 r.

12.    Kolejne posiedzenia KNF są zaplanowane na: 

•    23 lutego 2016 r.
•    8 marca 2016 r.
•    22 marca 2016 r.
•    5 kwietnia 2016 r.

_________________
¹ Pan W.Kwaśniak nie brał udziału w omawianiu i głosowaniu spraw opisanych w pkt 4 – 11 komunikatu.
² Pan L.Gajek nie brał udziału w omawianiu i głosowaniu sprawy opisanej w pkt 3 komunikatu.
3 Decyzja KNF w zakresie bezterminowego wykluczenia akcji spółki z obrotu na rynku regulowanym stanie się ostateczna w przypadku: 1) jeśli spółka nie złoży, w terminie 14 dni od doręczenia decyzji, wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy; jeśli spółka nie podejmie decyzji KNF, doręczenie zostanie uznane za dokonane z upływem ostatniego dnia terminu przechowywania pisma przez operatora pocztowego (14 dni od daty pierwszego awizo); 2) jeśli spółka złoży, w terminie 14 dni od doręczenia decyzji, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez KNF – w dniu doręczenia drugoinstancyjnej decyzji KNF w przypadku utrzymania przez KNF w mocy decyzji pierwszoinstancyjnej w części dotyczącej bezterminowego wykluczenia akcji z obrotu.