Maksymalna harmonizacja - Komisja Nadzoru Finansowego
CRD/CRR
Pakiet CRD IV / CRR - Maksymalna harmonizacja
Data aktualizacji:
Nowe przepisy dotyczące adekwatności kapitałowej banków i firm inwestycyjnych oparte są na zasadzie maksymalnej harmonizacji.
Początkowo, w przepisach unijnych, w odniesieniu do przepisów bankowych, kierowano się zasadą minimalnej harmonizacji. Dyrektywa 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. odnosząca się do podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, wymagała, aby wszystkie jej przepisy zostały transponowane do prawa krajów członkowskich UE, ale pozwalała na wprowadzanie na szczeblu krajowym rozwiązań ostrzejszych, idących dalej niż przepisy tej dyrektywy. Było to zgodne z filozofią Bazylejskiego Komitetu ds. Nadzoru Bankowego. Wydawane przezeń standardy nadzorcze mają charakter wymogów minimalnych. Jednocześnie Komitet Bazylejski zachęca, by poszczególne kraje stosowały rozwiązania dalej idące, jeśli tylko uzasadnia to szczególna sytuacja na danym rynku. Polska transpozycja Dyrektywy 2000/12/WE przeniosła do prawa krajowego wszystkie jej postanowienia, zaostrzając niektóre z przepisów.
W Dyrektywach CRD z roku 2006 (2006/48/WE i 2006/49/WE) zastosowano już zasadę maksymalnej harmonizacji. Zgodnie z tą zasadą, państwa członkowskie UE przenoszą przepisy unijne do swego porządku prawnego w sposób ścisły, czyli ani nie pomijając, ani nie dodając niczego. Zasada ta nie daje zatem możliwości zaostrzania jakichkolwiek przepisów. W przypadku CRD została ona jednak znacznie złagodzona, ponieważ zastosowano w niej szereg tzw. opcji narodowych. Opcje narodowe dawały nadzorcom możliwość wybierania jednego ze wskazanych rozwiązań, albo też pozostawiały możliwość zaostrzania pewnych przepisów. Tak duża liczba opcji narodowych była jednak silnie krytykowana zarówno przez instytucje (finansowe), jak i przez część nadzorców, którzy dążyli do całkowitego ujednolicenia przepisów. Konsekwencją toczących się dyskusji było zmniejszenie liczby opcji narodowych do kilkunastu. Wtedy też narodziła się koncepcja wprowadzenia jednolitych rozwiązań regulacyjnych obowiązujących bez żadnych wyjątków na terenie całego unijnego rynku bankowego, którym nadano nazwę Single European Rulebook. Pomysł ten został zmaterializowany w obecnie obowiązującym pakiecie CRD IV / CRR.
Dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, miała konstrukcję zgodną z podejściem Lamfalussy’ego, tj. składała się z dwóch części: przepisów dotyczących kwestii licencyjnych, zasad sprawowania nadzoru, współpracy nadzorczej, relacji home-host i najważniejszych przepisów o charakterze regulacyjnym, oraz drugiej, składającej się z załączników o charakterze technicznym. Zamysłem Lamfalussy’ego było wyodrębnienie przepisów technicznych, aby możliwa była szybka ich modyfikacja na szczeblu Komisji Europejskiej, przy współpracy nadzorców unijnych, bez angażowania Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Status prawny obu części był identyczny i fakt podziału CRD na dwie części nie wpłynął na proces transpozycji do prawa krajów członkowskich.
Pakiet CRD IV / CRR składa się również z dwóch części, ale ich status prawny jest odmienny. Są to: właściwa dyrektywa CRD IV (Capital Requirements Directive) oraz rozporządzenie CRR (Capital Requirements Regulation). Zakres tematyczny CRD IV jest zbliżony do pierwszej CRD, ale z wyjątkiem przepisów dotyczących buforów kapitałowych, nie ma w niej zagadnień o charakterze regulacyjnym. Wszystkie pozostałe regulacje znalazły się w rozporządzeniu CRR, które obowiązywać będzie państwa członkowskie bezpośrednio i nie będzie transponowane do prawa krajowego. Oznacza to, że zdecydowana większość uchwał ostrożnościowych KNF zostanie uchylona i zastąpią je przepisy rozporządzenia CRR.
Początkowo, w przepisach unijnych, w odniesieniu do przepisów bankowych, kierowano się zasadą minimalnej harmonizacji. Dyrektywa 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. odnosząca się do podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, wymagała, aby wszystkie jej przepisy zostały transponowane do prawa krajów członkowskich UE, ale pozwalała na wprowadzanie na szczeblu krajowym rozwiązań ostrzejszych, idących dalej niż przepisy tej dyrektywy. Było to zgodne z filozofią Bazylejskiego Komitetu ds. Nadzoru Bankowego. Wydawane przezeń standardy nadzorcze mają charakter wymogów minimalnych. Jednocześnie Komitet Bazylejski zachęca, by poszczególne kraje stosowały rozwiązania dalej idące, jeśli tylko uzasadnia to szczególna sytuacja na danym rynku. Polska transpozycja Dyrektywy 2000/12/WE przeniosła do prawa krajowego wszystkie jej postanowienia, zaostrzając niektóre z przepisów.
W Dyrektywach CRD z roku 2006 (2006/48/WE i 2006/49/WE) zastosowano już zasadę maksymalnej harmonizacji. Zgodnie z tą zasadą, państwa członkowskie UE przenoszą przepisy unijne do swego porządku prawnego w sposób ścisły, czyli ani nie pomijając, ani nie dodając niczego. Zasada ta nie daje zatem możliwości zaostrzania jakichkolwiek przepisów. W przypadku CRD została ona jednak znacznie złagodzona, ponieważ zastosowano w niej szereg tzw. opcji narodowych. Opcje narodowe dawały nadzorcom możliwość wybierania jednego ze wskazanych rozwiązań, albo też pozostawiały możliwość zaostrzania pewnych przepisów. Tak duża liczba opcji narodowych była jednak silnie krytykowana zarówno przez instytucje (finansowe), jak i przez część nadzorców, którzy dążyli do całkowitego ujednolicenia przepisów. Konsekwencją toczących się dyskusji było zmniejszenie liczby opcji narodowych do kilkunastu. Wtedy też narodziła się koncepcja wprowadzenia jednolitych rozwiązań regulacyjnych obowiązujących bez żadnych wyjątków na terenie całego unijnego rynku bankowego, którym nadano nazwę Single European Rulebook. Pomysł ten został zmaterializowany w obecnie obowiązującym pakiecie CRD IV / CRR.
Dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, miała konstrukcję zgodną z podejściem Lamfalussy’ego, tj. składała się z dwóch części: przepisów dotyczących kwestii licencyjnych, zasad sprawowania nadzoru, współpracy nadzorczej, relacji home-host i najważniejszych przepisów o charakterze regulacyjnym, oraz drugiej, składającej się z załączników o charakterze technicznym. Zamysłem Lamfalussy’ego było wyodrębnienie przepisów technicznych, aby możliwa była szybka ich modyfikacja na szczeblu Komisji Europejskiej, przy współpracy nadzorców unijnych, bez angażowania Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Status prawny obu części był identyczny i fakt podziału CRD na dwie części nie wpłynął na proces transpozycji do prawa krajów członkowskich.
Pakiet CRD IV / CRR składa się również z dwóch części, ale ich status prawny jest odmienny. Są to: właściwa dyrektywa CRD IV (Capital Requirements Directive) oraz rozporządzenie CRR (Capital Requirements Regulation). Zakres tematyczny CRD IV jest zbliżony do pierwszej CRD, ale z wyjątkiem przepisów dotyczących buforów kapitałowych, nie ma w niej zagadnień o charakterze regulacyjnym. Wszystkie pozostałe regulacje znalazły się w rozporządzeniu CRR, które obowiązywać będzie państwa członkowskie bezpośrednio i nie będzie transponowane do prawa krajowego. Oznacza to, że zdecydowana większość uchwał ostrożnościowych KNF zostanie uchylona i zastąpią je przepisy rozporządzenia CRR.