W związku z rosnącą z roku na rok liczbą publicznych ofert papierów wartościowych, zarówno udziałowych jak i nieudziałowych, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego informuje, że zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1480, z późn. zm.) nadzorowi KNF podlegają emitenci w zakresie, w jakim ciążą na nich określone w przepisach obowiązki związane z uczestnictwem w tym rynku. 

Kompetencje nadzorcze KNF w stosunku do spółek publicznych ograniczone są przede wszystkim do nadzoru w zakresie wypełniania obowiązków informacyjnych, jakie spoczywają na tych podmiotach jako emitentach przeprowadzających ofertę publiczną papierów wartościowych, ubiegających się o dopuszczenie tych papierów do obrotu oraz emitentach instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku zorganizowanym i nie obejmują nadzoru nad prowadzoną działalnością. 

Emitenci chcąc pozyskać kapitał na rynku kapitałowym mogą przeprowadzać oferty publiczne papierów wartościowych lub oferty prywatne papierów wartościowych, jednakże KNF nie sprawuje nadzoru nad ofertami prywatnymi oraz informacjami przekazywanymi inwestorom w takich ofertach. Oferty publiczne papierów wartościowych mogą być dokonywane na podstawie prospektów emisyjnych zatwierdzanych przez KNF lub inny organ państwa członkowskiego. Emitenci mogą również przeprowadzać oferty publiczne korzystając z wyłączenia z obowiązku prospektowego. 

W toku postępowania administracyjnego w sprawie o zatwierdzenie prospektu emisyjnego KNF nie bada dokumentacji wewnątrzkorporacyjnej, jak również nie przeprowadza kontroli w spółce, dokonuje natomiast weryfikacji treści prospektu z zakresem informacji wymaganych przez przepisy prawa. 

W ramach tego procesu, w przypadku gdy prospekt emisyjny nie czyni zadość wymaganiom w przepisach prawa, składana dokumentacja jest niekompletna lub konieczne jest uzyskanie dodatkowych informacji w zakresie niezbędnym do zatwierdzenia prospektu, KNF żąda uzupełnienia lub zmiany informacji zamieszczonych w prospekcie, przedstawienia innych dokumentów i informacji dotyczących sytuacji finansowej lub prawnej emitenta lub ich zamieszczenia w prospekcie emisyjnym. W ramach tego uprawnienia KNF kieruje do spółki uwagi dotyczące treści prospektu emisyjnego i złożonej dokumentacji. Rolą KNF nie jest jednak weryfikacja, czy wręcz wykonywanie zadań, jakie spoczywają na biegłym rewidencie badającym sprawozdania finansowe.

KNF może odmówić zatwierdzenia prospektu emisyjnego, jeżeli nie odpowiada on pod względem formy i treści ww. przepisom prawa (por. art. 33 ust. 6 Ustawy). W konsekwencji trudna sytuacja finansowa emitenta, czy wysokie zadłużenie nie może być przesłanką do odmowy zatwierdzenia prospektu emisyjnego, o ile ujawnione zostały odpowiednie informacje w tym zakresie.

KNF zatwierdza prospekt emisyjny, jeżeli odpowiada on wymogom przepisów prawa tzn. jeśli prospekt emisyjny zawiera wszystkie informacje wymagane przez ww. przepisy. Zatwierdzając prospekt emisyjny KNF nie zatwierdza modelu biznesowego emitenta, czy metod prowadzenia biznesu, sposobu jego finansowania, nie ocenia ryzyk występujących w danej działalności gospodarczej i w otoczeniu emitenta. Za treść prospektu emisyjnego odpowiada zgodnie z art. 22 ust. 4 Ustawy emitent oraz inne podmioty wskazane w tym przepisie, które ponoszą odpowiedzialność karną jak i cywilną.

KNF zatwierdza prospekty emisyjne emitentów działających w różnych branżach, będących na różnych etapach rozwoju biznesowego, o różnej historii i zróżnicowanej strukturze właścicielskiej. Wśród nich są podmioty nie prowadzące działalności gospodarczej (spółki celowe), jak i dopiero rozpoczynające działalność (start-upy), nie generujące przychodów ze sprzedaży, jak również emitenci o wysokim poziomie zadłużenia, emitenci mający problemy z zapewnieniem środków finansowych na prowadzenie działalności lub emitenci generujący straty finansowe. 

KNF nie ponosi odpowiedzialności z tytułu ryzyka inwestycyjnego związanego z nabywaniem papierów wartościowych (zarówno akcji jak i obligacji) oferowanych na podstawie prospektu emisyjnego, zwraca przy tym uwagę na konieczność zapoznania się inwestorów z treścią zatwierdzanego prospektu emisyjnego, w tym czynnikami ryzyka związanymi z oferowanymi papierami wartościowymi, działalnością emitenta, sytuacją finansową oraz otoczeniem w którym on funkcjonuje. Szczególna uwaga inwestorów powinna być skupiona na ryzykach związanych z zadłużeniem emitenta, brakiem możliwości zapewnienia środków finansowych na prowadzenie działalności, utratą płynności finansowej, niewystarczalnością kapitału obrotowego, związanych z brakiem generowania przychodów ze sprzedaży w dającej się przewidzieć przyszłości.

KNF podkreśla, że emitenci – zarówno spółki publiczne, jak i spółki prywatne z siedzibą w Polsce lub innym kraju, mogą oferować papiery wartościowe o wysokim poziomie ryzyka (tzw. junk bonds). Może to znajdować potwierdzenie w ratingu wydanym dla takiego emitenta lub jego papierów wartościowych przez agencje ratingowe, wysokości oprocentowania (w przypadku dłużnych papierów wartościowych), lub sytuacji finansowej takich podmiotów. Nabywając papiery wartościowe o takim charakterze należy liczyć się ze znacznym ryzykiem inwestycyjnym, które może spowodować utratę przez inwestorów części lub całości zainwestowanych środków.