Komunikaty za lata 2016-2019 - Komisja Nadzoru Finansowego

O KNF

Komunikat z 379. posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 16 stycznia 2018 r.

Data aktualizacji:
W trzysta siedemdziesiątym dziewiątym posiedzeniu Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) wzięli udział:
  • Marek Chrzanowski – Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego,
  • Andrzej Diakonow – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
  • Marcin Pachucki – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
  • Armen Artwich – Przedstawiciel ministra właściwego do spraw gospodarki,
  • Piotr Nowak – Przedstawiciel ministra właściwego do spraw instytucji finansowych,
  • Andrzej Kaźmierczak – Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego,
  • Zdzisław Sokal – Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. 

1.    Komisja jednogłośnie odmówiła wydania zezwolenia na utworzenie przez Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w Wiedniu (RBI) banku w formie spółki akcyjnej pod firmą: „RBI Bank Polska Spółka Akcyjna”.

Zgodnie z art. 37 ustawy prawo bankowe KNF odmawia wydania zezwolenia na utworzenie banku m. in. wtedy, gdy nie zostały spełnione wymagania obowiązujące przy tworzeniu banków. Komisja uznała, że w związku z niewywiązaniem się przez RBI ze złożonych Komisji zobowiązań dotyczących działalności Raiffeisen Bank Polska SA odnośnie wprowadzenia akcji tego banku do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (o czym Komisja poinformowała w komunikacie z dnia 1 sierpnia 2017 r.) nie zostało spełnione obowiązujące przy tworzeniu banków wymaganie zawarte w art. 30 ust. 1 ustawy Prawo bankowe.

2.    Komisja jednogłośnie zezwoliła na utworzenie przez ING Bank Śląski SA banku w formie spółki akcyjnej pod firmą: „ING Bank Hipoteczny Spółka Akcyjna” oraz jednocześnie zatwierdziła przedłożony przez Założyciela projekt statutu Banku.

Komisja zatwierdziła następujący skład pierwszego zarządu Banku:
  • Mirosław Boda – Prezes Zarządu,
  • Jacek Frejlich – Wiceprezes Zarządu ds. Finansów,
  • Roman Telepko  – Wiceprezes Zarządu ds. Ryzyka. 
Zgodnie z projektem statutu Banku, zatwierdzonym decyzją KNF, przedmiot działalności Banku obejmuje:
-    wykonywanie następujących czynności podstawowych:
a)    nabywanie wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką,
b)    emitowanie hipotecznych listów zastawnych, których podstawę stanowią:
       > wierzytelności banku hipotecznego z tytułu nabytych wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz
       > środki Banku w zakresie zgodnym z ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych,
-    wykonywanie innych następujących czynności:
c)    zaciąganie kredytów i pożyczek,
d)    emitowanie obligacji,
e)    przechowywanie papierów wartościowych,
f)    nabywanie i obejmowanie akcji lub udziałów innych podmiotów, których forma prawna zapewnia ograniczenie odpowiedzialności Banku do wysokości zainwestowanych środków, o ile służy to wykonywaniu czynności Banku jako banku hipotecznego, przy czym ogólna wartość nabytych i objętych akcji i udziałów nie może przekroczyć 10% wysokości funduszy własnych Banku,
g)    świadczenie usług konsultacyjno-doradczych związanych z rynkiem nieruchomości, w tym także w zakresie ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości,
h)    zarządzanie wierzytelnościami Banku oraz innych banków, z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką,
-    podejmowanie działań służących wykonywaniu czynności podstawowych i czynności, o których mowa w pkt c), d) oraz f).

3.    Komisja jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie:

  • Borysa Kowalskiego na Członka Zarządu Pramerica Życie Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji SA odpowiedzialnego zarządzanie ryzykiem.
4.    Komisja jednogłośnie nałożyła na AVIVA Towarzystwo Ubezpieczeń Ogólnych SA karę pieniężną w wysokości 10 tysięcy złotych, za naruszenie art. 14 ust. 1-3 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w związku ze stwierdzeniem przypadków opóźnień w przyznaniu i wypłacie odszkodowania lub niedopełnienia obowiązków informacyjnych.

5.    Komisja nałożyła na Towarzystwo Ubezpieczeń INTER Polska SA karę pieniężną w wysokości 1 tysiąca złotych, za naruszenie art. 14 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w związku ze stwierdzeniem przypadków niedopełnienia obowiązków informacyjnych.

6.    Komisja jednogłośnie nałożyła na spółkę Investment Friends SA karę pieniężną w wysokości 400 tysięcy złotych, wobec stwierdzenia, że Spółka:
 
I. nienależycie wykonała obowiązek informacyjny określony w art. 56 ust. 1 pkt 1 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, związany z przekazaniem Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości:
a)    w dniu 14 marca 2014 r. - informacji poufnej o zamierzonych zmianach prawno-organizacyjnych (raport bieżący nr 19/2014),
b)    w dniu 18 marca 2014 r. – informacji poufnej o zaakceptowaniu zamierzonych zmian prawno-organizacyjnych przez radę nadzorczą Spółki (raport bieżący nr 20/2014),
c)    w dniu 30 kwietnia 2014 r. – informacji poufnej o zawarciu transakcji w wyniku negocjacji podjętych w dniu 4 kwietnia 2014 r. (raporty bieżące nr 42/2014 i 43/2014),
d)    w dniu 4 lipca 2014 r. – informacji poufnej o planowanym skupie akcji własnych (raport bieżący nr 62/2014) oraz

II. nie wykonała obowiązku informacyjnego określonego w art. 56 ust. 1 pkt 1 ustawy o ofercie, gdyż nie przekazała Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości informacji poufnej o aktualizacji wartości nabytych akcji FLY.PL S.A. w dniu 30 września 2014 r.

W przedmiotowej sprawie Komisja stwierdziła nieprawidłowość w wykonywaniu obowiązków informacyjnych przez Spółkę, której akcje są dopuszczone do obrotu na rynku podstawowym (tj. rynku oficjalnych notowań giełdowych) na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., a których prawidłowe wykonywanie ma znaczenie dla zachowania transparentności rynku kapitałowego. Spółka wielokrotnie dopuściła się nierzetelnego wykonywania obowiązków informacyjnych związanych z informacją poufną oraz jeden raz w ogóle tego obowiązku nie wykonała.

Zidentyfikowane naruszenia obowiązków informacyjnych zostały dokonane przez Spółkę w kontekście zdarzeń z udziałem podmiotów powiązanych (osobowo bądź kapitałowo), a zatem w zdarzeniach, o których Spółka powinna była informować, brały udział osoby uprzywilejowane informacyjnie. Z tego względu działania informacyjne Spółki powinny się cechować szczególną rzetelnością i transparentnością, tak aby zachować co najmniej minimalny poziom ochrony akcjonariuszy mniejszościowych.

W pierwszej kolejności Komisja wskazuje na nieprawidłowe informowanie przez Spółkę o zamierzonych zmianach prawno-organizacyjnych (tj. przygotowaniu i zaakceptowaniu nowej strategii), a następnie o wdrażaniu tych zmian.

Spółka, działając pod firmą BUDVAR Centrum S.A., prowadziła produkcję stolarki otworowej w Zduńskiej Woli. Prezesem jednoosobowego zarządu Spółki był jej większościowy akcjonariusz. W dniu 14 marca 2014 r. Spółka ogłosiła nową strategię rozwoju, kładąc nacisk na plany utworzenia holdingu, przeniesienie działalności produkcyjnej do spółki zależnej, dywersyfikację działalności, wzmocnienie działań marketingowych opartych na potencjale szeroko rozpoznawalnej marki Spółki. Spółka zaznaczyła jednocześnie, że konsekwencją podjętych działań może być wyzbycie się przez nią spółki zależnej posiadającej aktywa produkcyjne. W dniu 18 marca 2014 r. Spółka poinformowała o zaakceptowaniu nowej strategii przez radę nadzorczą.

Następnie w dniu 30 kwietnia 2014 r. Spółka poinformowała o zakończeniu negocjacji z inwestorem strategicznym, zaś w dniu 1 maja 2014 r. - o zbyciu udziałów w spółce zależnej na rzecz spółki powiązanej z prezesem zarządu Spółki, który w dniu zawarcia umowy złożył rezygnację z zajmowanego stanowiska. W raporcie znalazła się informacja, że cena nabycia udziałów przez byłego prezesa wyniosła 16 003 000 zł, zaś w ramach realizacji jej zapłaty dokonany został przekaz należności od DAMF Invest S.A., w ramach umowy wielostronnej, której uczestnikiem była Spółka. Z kolei w dniu 7 maja 2014 r. Spółka poinformowała, że pośrednim nabywcą całego pakietu akcji Spółki od byłego prezesa zarządu była spółka DAMF Invest S.A.

Informacjom o istotnych zmianach w akcjonariacie, w tym o wejściu do akcjonariatu Emitenta spółki DAMF Invest S.A. towarzyszył gwałtowny wzrost kursu akcji Emitenta przy istotnie zwiększonych obrotach. Kurs zamknięcia w dniu 6 maja 2014 r. wyniósł 1,50 zł. Kurs otwarcia oraz kurs zamknięcia w dniu 7 maja 2014 r. wyniósł 5,5 zł (wzrost o 266,7 %). 7 maja 2014 r. zawarto 110 transakcji na akcjach Emitenta, podczas gdy w dniach 24-30 kwietnia 2014 r. zawierano 1 transakcję dziennie.

W dniu 3 lipca 2014 r. zarejestrowana została zmiana nazwy (na Investment Friends S.A.), oraz zmiana siedziby na Płock. Nowym przedmiotem działalności Spółki było świadczenie usług finansowych.

Następnie w dniu 24 lipca 2014 r. Spółka przeprowadziła skup akcji własnych, nabywając od DAMF Invest S.A. pakiet akcji za łączną kwotę 12,8 mln zł. Komisja ustaliła, że środki na pokrycie ceny nabycia akcji własnych pochodziły z transakcji zbycia spółki zależnej posiadającej aktywa produkcyjne Spółki.

Ostatecznie Spółka nie posiadała zatem kwoty ze sprzedaży wszystkich swoich aktywów produkcyjnych, albowiem środki te zostały w większości niejako zwrócone DAMF Invest S.A. w ramach pokrycia ceny nabycia akcji własnych.

Dokonując analizy przekazanych przez Spółkę raportów zawierających informacje poufne dotyczącej strategii, Komisja zauważyła, że Spółka przekazywała informacje w sposób niepełny, nie oddający specyfiki zdarzeń i ich rzeczywistego znaczenia dla Spółki i jej akcjonariuszy. 

W raporcie bieżącym Spółki nr 19/2014, informującym o przygotowaniu przez zarząd nowej strategii,  Spółka poinformowała w sposób nierzetelny i wprowadzający w błąd co do zamiaru wyzbycia się działalności produkcyjnej (stolarka otworowa), skupiając się zamiast tego na kwestii promocji marki kojarzonej właśnie ze stolarką otworową (BUDVAR Centrum).

W raporcie bieżącym nr 20/2014, informującym o zatwierdzeniu strategii przez radę nadzorczą Spółki, brak było informacji o tym, że zbycie udziałów BUDVAR Centrum Sp. z o.o. do której przeniesiono przedsiębiorstwo Spółki nastąpi do spółki powiązanej z prezesem zarządu Spółki, a także że udziały w spółce zależnej zostaną zbyte za 16 mln zł, przy czym wartość aktywów netto przedsiębiorstwa wniesionego do tej spółki zależnej wynosiła ponad 43 mln zł; brak było również informacji o sposobie wyceny przedsiębiorstwa Spółki wnoszonego do spółki zależnej oraz informacji o wartości ewidencyjnej składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa (informację o wartości składników wniesionego, a następnie zbytego przedsiębiorstwa uzupełniono dopiero z inicjatywy Komisji w dniu 28 sierpnia 2014 r. - rb 92/2014). Nie podano również przyczyn ustalenia ceny na takim poziomie. Spółka nie podała również informacji o wpływie transakcji zbycia udziałów w spółce produkcyjnej na sytuację gospodarczą, majątkową i finansową Spółki.

W raporcie bieżącym nr 42/2014 z dnia 30 kwietnia 2014 r., informującym o zawarciu transakcji w wyniku negocjacji podjętych w dniu 4 kwietnia 2014 r., brak było informacji  o tym, kto jest „inwestorem z branży finansowej”, który nabył udziały w spółce posiadającej większościowy pakiet akcji Emitenta, o sposobie rozliczenia transakcji, tj. z czego wynikała należność od DAMF Invest S.A., stanowiąca zapłatę przez byłego prezesa zarządu na rzecz Emitenta za sprzedane udziały, o roli Emitenta w przeprowadzonych negocjacjach i zawartej umowie, a także o roli byłego prezesa zarządu jako pośredniego nabywcy aktywów produkcyjnych Spółki.

Natomiast w raporcie bieżącym nr 62/2014 z dnia 4 lipca 2014 r., informującym o planowanym skupie akcji własnych, Spółka nie wskazała, że źródłem pochodzenia środków na pokrycie ceny nabycia akcji własnych są środki pochodzące z transakcji zbycia udziałów w spółce zależnej, do której wcześniej wniesiono przedsiębiorstwo produkcyjne.

Podsumowując, Komisja stwierdziła, że sposób informowania przez Spółkę o przyjęciu i wdrażaniu nowej strategii przyczynił się do szkodliwej dla rynku dezinformacji oraz mógł wprowadzać w błąd uczestników rynku co do rzeczywistej sytuacji Spółki, szczególnie że informacja ta dotyczyła głębokich zmian w jej strategii i akcjonariacie.

Dodatkowo Komisja stwierdziła, że Spółka w ogóle nie przekazała informacji poufnej o tym, że w dniu 30 września 2014 r. Spółka nabyła od spółki Elkop S.A. 464 564 akcje spółki FLY.PL S.A. po cenie nominalnej (0,10 zł), za łączną kwotę 46 456,40 zł i w tym samym dniu dokonała aktualizacji wartości nabytych akcji, do wartości 3 159 032,2 zł.

W raporcie kwartalnym za III kwartał 2014 r. opublikowanym w dniu 13 listopada 2014 r., w rachunku zysków i strat sprawozdania finansowego Spółka ujawniła przychody finansowe w wysokości 3 114 tys. zł, które obejmowały głównie aktualizację wartości inwestycji o wartości 3 113 tys. zł. W wyniku tego ujawnienia w III kwartale roku 2014 Spółka wykazała zysk przed opodatkowaniem w wysokości 3 031 tys. zł i zysk netto w wysokości 2 440 tys. zł.

Jednocześnie Spółka nie uzyskała przychodów z podstawowej działalności operacyjnej, a jedynymi istotnymi przychodami była opisana wyżej aktualizacja.

Suma bilansowa wykazana w tym sprawozdaniu wynosiła 6 293 tys. zł. Największą pozycję stanowiły krótkoterminowe aktywa finansowe w jednostkach powiązanych, była to kwota 3 159 tys. zł. Pozostałe aktywa to środki pieniężne (3 089 tys. zł). Kapitał własny na 30 września 2014 r. wynosił 5 629 tys. zł.

Podsumowując, Spółka nabyła aktywa w postaci akcji FLY.PL S.A. od Elkop S.A. (spółka zależna od DAMF Invest S.A., który był podmiotem dominującym względem Emitenta), po cenie znacząco niższej od kursu giełdowego, a następnie przeprowadziła aktualizację wyceny, która pozwoliła Spółce na wykazanie zysku zamiast straty, w okresie, w którym brak było jakichkolwiek przychodów z działalności podstawowej. Spółka nie przekazała informacji poufnej o tym zdarzeniu. Informacja ta była bez wątpienia informacją istotną, a przy tym cenotwórczą, nosiła zatem wszelkie znamiona informacji poufnej. Emitent przekazał tę informację dopiero w raporcie kwartalnym za III kwartał 2014 r. (w dniu 13 listopada 2014 r.), powinien zaś był to uczynić niezwłocznie, jednak nie później niż 24 godziny od dnia 30 września 2014 r.

We wszystkich opisanych wyżej przypadkach Spółka była w stanie prawidłowo wykonać obowiązek informacyjny i podać pełną, rzetelną i kompletną informację poufną, gdyż dane niezbędne do przygotowania takiej informacji były w posiadaniu Spółki. Komisja zauważa dodatkowo, że przetrzymywanie tej informacji „wewnątrz Spółki”, poza tym że stanowiło naruszenie praw akcjonariuszy do niezwłocznego dostępu do istotnych informacji dotyczących emitenta, mogło stanowić pole innych bezprawnych działań, tj. do wykorzystania informacji poufnej przez osoby uprzywilejowane informacyjnie. 


7.    Kolejne posiedzenia Komisji zaplanowane są na:
  • 30 stycznia 2018 r.,
  • 6 lutego 2018 r.,
  • 20 lutego 2018 r.,
  • 6 marca 2018 r.,
  • 20 marca 2018 r.,
  • 10 kwietnia 2018 r.
Do pobrania

Komunikat z 379. posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 16 stycznia 2018 r.

plik .pdf, 393,5kB
Pobierz