Pierwsze badanie ilościowe (QIS1) - Komisja Nadzoru Finansowego

Data aktualizacji:

W okresie wrzesień - grudzień 2005 r. zostało przeprowadzone pierwsze badanie ilościowe (Quantitative Impact Study 1 - QIS1). Badanie poświęcone było w całości rezerwom techniczno - ubezpieczeniowym i było skierowane do zakładów ubezpieczeń obu działów. Rezerwy wyznaczone miały być zgodnie z czterema wariantami:

  • według aktualnie stosowanych zasad, 
  • według najlepszego oszacowania ("best estimate"), 
  • jako kwantyl rzędu 75% rozkładu wysokości rezerw,
  • jako kwantyl rzędu 90% rozkładu wysokości rezerw.

W badaniu w Polsce wzięły udział 4 zakłady ubezpieczeń na życie oraz 9 zakładów ubezpieczeń majątkowych.

Metodologia badania QIS1 - podstawowe informacje:

  1. Komisja Europejska zwróciła się do Komitetu Europejskich Nadzorów Ubezpieczeń i Pracowniczych Funduszy Emerytalnych (CEIOPS) z wnioskiem o udzielenie konsultacji w ramach prac nad przygotowaniem nowych standardów wypłacalności i nadzoru dla europejskich zakładów ubezpieczeń. Jednym z tematów drugiej fali zapytań Komisji Europejskiej były rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe oraz poziom ufności, z jakim są one ustalane. W związku z tym Komisja wnioskowała do CEIOPS o przeprowadzenie serii badań (quantitative impact studies - QIS) służących ocenie zmian ilościowych, jakie mogą się pojawić w wyniku wdrożenia nowych standardów wypłacalności. Podstawę specyfikacji badań QIS stanowić mają opublikowane ostatnio odpowiedzi CEIOPS na zapytania Komisji Europejskiej.
  2. Pierwsze badanie QIS (QIS1) miało dwa główne cele. QIS1 skupiło się na ustaleniu poziomu ufności, z jakim tworzone są obecnie rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe, oraz na analizie wpływu innych założonych poziomów ufności na wysokość rezerw. W zamierzeniu badanie to miało jednocześnie dostarczyć informacji na temat metod możliwych do zastosowania w tym zakresie. CEIOPS zaproponował zakładom ubezpieczeń majątkowych, ubezpieczeń na życie oraz zakładom prowadzącym działalność reasekuracyjną wzięcie udziału w badaniu QIS1. W przypadku, jeśli w trakcie badania nie udało się uzyskać dokładnych wartości liczbowych, dopuszczano zastosowanie przybliżeń, wówczas jednak sprawą kluczową było przekazanie opisowej informacji na temat użytych metod i modeli. W sytuacji, kiedy zakład ubezpieczeń nie był w stanie dostarczyć kompletnych wyników badania, rzeczą niezwykle istotną było, aby mimo wszystko przekazał możliwie największą ilość informacji.
  3. CEIOPS wyznaczył termin udzielenia przez zakłady ubezpieczeń odpowiedzi w zakresie badania QIS1 na dzień 31 grudnia 2005 r.
  4. Badanie QIS1 nie przesądzało o wynikach prowadzonych obecnie dyskusji na temat możliwych rozwiązań projektu Solvency II, jakkolwiek jego wyniki były dla CEIOPS bardzo cenne w toku dalszych prac nad projektem.
  5. Następne badanie (QIS2) będzie dotyczyć wymogów wypłacalności SCR i MCR (zdefiniowanych w dokumentach Komisji Europejskiej). Wyniki QIS1 i QIS2 będą bardzo istotne dla Komisji Europejskiej i zostaną uwzględnione w procesie przygotowywania projektu Dyrektywy i związanej z tym Oceny Skutków (Impact Assessment) projektu Solvency II.
  6. W związku z oczekiwanym rozwojem standardów IASB można oczekiwać, że w przyszłych rozwiązaniach projektu Solvency II wartość najlepszego oszacowania rezerw techniczno - ubezpieczeniowych zostanie powiększona o margines ryzyka. Margines ryzyka powinien odzwierciedlać niepewność (na przykład w oszacowaniu wielkości odpowiednich czynników ryzyka), która może skutkować niedoborami środków finansowych w porównaniu z oczekiwaną wartością zobowiązań. Oczekuje się ponadto, że w wyniku QIS1 zostanie określona ilościowa skala poziomów ufności, z jakimi wyznaczane będą rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe, czego efektem powinno być osiągnięcie większego stopnia harmonizacji w zakresie wyznaczania rezerw, co stanowi ważny element nowego systemu wypłacalności. Na obecnym etapie prac nie można jeszcze podać wszystkich szczegółów związanych z obliczaniem wartości najlepszego oszacowania oraz marginesu ryzyka, ani zdecydować o sposobie kalibracji poziomu ufności. W tym miejscu warto zaznaczyć, że QIS1 różni się od PFS (preparatory field studies) przeprowadzonego wiosną 2005 roku w zakładach ubezpieczeń na życie między innymi tym, że podano dokładniejsze wskazówki dotyczące wyceny oraz tym, że jego ważnym elementem jest zbadanie marginesu ryzyka ponad najlepszym oszacowaniem wartości zobowiązań.
  7. Istotne znaczenie podczas przeprowadzania badania będzie miało zapewnienie poufności jego wyników. W założeniu zostało to osiągnięte poprzez agregację przez organ nadzoru do poziomu krajowego wszystkich informacji dotyczących poszczególnych zakładów ubezpieczeń.
  8. Pakiet QIS1 składa się z niniejszego listu, arkusza kalkulacyjnego, do którego dołączono specyfikację i instrukcję, strukturę czasową stóp procentowych oraz kwestionariusz jakościowy. Dokumenty te zostały nieznacznie zmodyfikowane w stosunku do wersji skierowanej do pre-testów, po uwzględnieniu uwag przedstawionych przez zakłady ubezpieczeń, organizacje ubezpieczeniowe oraz konsultantów. Podczas przeprowadzania QIS1 przewidziano możliwość udzielenia zakładom ubezpieczeń dodatkowych wyjaśnień w razie pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości. W celu uzyskania odpowiedzi na wszelkie dodatkowe pytania, prosimy o kontakt z krajowym organem nadzoru. Odpowiedzi na wszystkie pytania zakładów ubezpieczeń są dostępne na stronie internetowej EIOPA, następcy prawnym CEIOPS  (https://eiopa.europa.eu/publications/qis/insurance/insurance-quantitative-impact-study-1).
Metodologia badania:
 
Pytania i odpowiedzi:
 
Raport końcowy:

Dokumenty w języku polskim: