Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje do publicznej wiadomości informację o środku prawnym podjętym w celu przeciwdziałania naruszeniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (dalej: „ustawa o ofercie”), w postaci wydania decyzji z dnia 12 lutego 2019 r., w sprawie uchylenia decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 21 listopada 2017 r. nakładającej na:

1)    Andrzeja Piechockiego karę pieniężną w wysokości 600 000 zł,
2)    Agatę Piechocką karę pieniężną w wysokości 500 000 zł,

wobec stwierdzenia, że Andrzej Piechocki i Agata Piechocka, działając w porozumieniu naruszyli:

1)    art. 69 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 87 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 87 ust. 4 pkt 1 ustawy o ofercie, gdyż nie zawiadomili Komisji i spółki Hyperion SA o przekroczeniu w dniu 22 października 2012 r. progu 33 1/3 ogólnej liczby głosów w spółce publicznej Hyperion SA,
2)    art. 73 ust. 1 w zw. z art. 87 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 87 ust. 4 pkt 1 ustawy o ofercie, gdyż przekroczyli w dniu 22 października 2012 r. 33 % ogólnej liczby głosów w spółce publicznej Hyperion SA, bez ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji tej spółki w liczbie powodującej osiągnięcie progu 66 % ogólnej liczby głosów,

oraz nałożenia na Andrzeja Piechockiego kary pieniężnej w wysokości 540 000 zł  i na Agatę Piechocką kary pieniężnej w wysokości 450 000 zł w związku z ww. naruszeniami.

Przekazanie do publicznej wiadomości informacji o podjęciu decyzji administracyjnej w przedmiocie nałożenia na Andrzeja Piechockiego i Agatę Piechocką (dalej także: „Strony”) kary pieniężnej w związku z nieprzekazaniem zawiadomień o łącznie posiadanej liczbie głosów w spółce publicznej i braku ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji spełnia funkcję kształtowania świadomości prawnej uczestników rynku kapitałowego. Informacja ta odzwierciedla istotny stopień naganności zachowania Stron postępowania w związku z naruszeniem zasad funkcjonujących na rynku kapitałowym poprzez naruszenie przepisów ustawy o ofercie.

Komisja Nadzoru Finansowego wyraża stanowisko, że wyjaśnienie uczestnikom rynku motywów rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma walor edukacyjny.

Ukaranie Stron nastąpiło w związku ze stwierdzeniem, że ww. osoby będąc w porozumieniu, o którym mowa w art. 87 ust. 4 pkt 1 ustawy o ofercie (porozumienie małżonków) dopuściły się naruszenia art. 69 ust. 1 pkt 1 ustawy o ofercie (tj. nie zawiadomiły o przekroczeniu progu 33 1/3 ogólnej liczby głosów w spółce publicznej Hyperion SA) oraz art. 73 ust. 1 ustawy o ofercie (tj. nie ogłosiły wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji spółki Hyperion SA w liczbie powodującej osiągnięcie progu 66 % ogólnej liczby głosów.

Andrzej Piechocki zawarł umowę pożyczki, na podstawie której na rachunku Andrzeja Piechockiego zapisane zostały 2 000 000 akcji Hyperion SA W ten sposób łączny udział Agaty Piechockiej i Andrzeja Piechockiego w ogólnej liczbie głosów wzrósł z 25,15 % do 41,40 %. Andrzej Piechocki zwiększył łączny stan posiadania akcji przez małżonków Piechockich w ten sposób, że przekroczony został próg 33 1/3 ogólnej liczby głosów.

Ani Andrzej Piechocki, ani Agata Piechocka nie dokonali, stosownie do art. 69 ust. 1 pkt 1 ustawy o ofercie, zawiadomienia o zmianie udziału w ogólnej liczbie głosów spółki Hyperion SA i Komisji. Dodatkowo Strony nie ogłosiły, stosownie do art. 73 ust. 1 ustawy o ofercie, wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji tej spółki w liczbie zapewniającej osiągnięcie 66% ogólnej liczby głosów.

Wobec Andrzeja i Agaty Piechockich zastosowano domniemanie działania w porozumieniu. Samo bowiem posiadanie akcji spółki publicznej przez podmioty wskazane w art. 87 ust. 4 pkt 1 ustawy o ofercie (tj. m.in. małżonków) jest podstawą do przyjęcia domniemania istnienia porozumienia. Porozumienie dotyczyło nabywania akcji spółki publicznej, gdyż małżonkowie Agata i Andrzej Piechoccy inwestowali w tę samą spółkę publiczną, zwiększając swoje zaangażowanie w akcjonariacie, a przez to swój wpływ na decyzje podejmowane przez akcjonariuszy względem spółki.

Komisja podkreśla, że waga naruszenia była istotna. Przede wszystkim z uwagi na charakter przepisów, które Strony naruszyły.

Celem art. 69 ustawy o ofercie (nakazującego ujawnianie stanu posiadania akcjonariuszy) oraz art. 87 tej ustawy (rozszerzającego katalog podmiotów ujawniających swoje zaangażowanie) jest zapewnienie jak najwyższego poziomu przejrzystości w zakresie informacji dotyczących struktury akcjonariatu w spółce. Uregulowania te pozwalają śledzić pozostałym uczestnikom rynku zmiany zaangażowania znacznych inwestorów w akcjonariat spółki publicznej, co stanowi realizację zasady transparentności rynku kapitałowego. Zasada transparentności stanowi natomiast podwalinę rynku kapitałowego, bez której nie mógłby on prawidłowo funkcjonować. W myśl tej zasady całość infrastruktury rynku kapitałowego służyć ma równemu dostępowi do informacji. Zasada ta jest kardynalna z tego powodu, że rynek kapitałowy jest szczególnie wrażliwy na informacje dotyczące instrumentów finansowych. Treść informacji wpływać może na aktualny i przyszły kurs rynkowy papierów wartościowych. Dlatego też informacja jest jednym z najważniejszych aspektów rynku, wymagającym regulacji i nadzoru ze strony organów państwa.

Równie istotny pozostaje cel wprowadzenia przez ustawodawcę art. 73 ust. 1 ustawy o ofercie, który ma zapewniać określony poziom ochrony akcjonariuszy mniejszościowych. Ogłoszenie wezwania umożliwia bowiem inwestorom sprzedaż relatywnie dużych pakietów akcji bez wpływania w negatywny sposób na rynkowy kurs notowań, co mogłoby mieć miejsce w przypadku sprzedaży tych pakietów w transakcjach sesyjnych. Ponadto w przypadku ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji w liczbie powodującej osiągnięcie progu 66 % ogólnej liczby głosów w związku z przekroczeniem progu 33 % ogólnej liczby głosów, pozostali akcjonariusze mają możliwość „wyjścia” z inwestycji. Komisja podkreśla również, że sprzedaż akcji w wezwaniu dokonywana jest po ściśle określonej cenie, co jest gwarancją poszanowania praw akcjonariuszy mniejszościowych. W niniejszej sprawie cena w wezwaniu byłaby prawie o 20 % wyższa od bieżącej ceny rynkowej z dnia powstania obowiązku ogłoszenia wezwania.

Komisja wskazuje, że to czynność prawna Andrzeja Piechockiego doprowadziła do zmiany łącznego stanu posiadania akcji Hyperion SA przez małżonków, skutkującej obowiązkiem dokonania zawiadomienia i ogłoszenia wezwania. Równocześnie to Andrzej Piechocki posiadał przed transakcją pożyczki większy pakiet akcji, a Agata Piechocka odpowiednio mniejszy (niezależnie jednak od stanu zaangażowania poszczególnych Stron w akcje Hyperion SA, na każdej ze stron porozumienia ciążył obowiązek dokonania zawiadomienia o przekroczeniu progu i ogłoszenia wezwania). Powyższe miało wpływ na zróżnicowanie wysokości kar nałożonych na członków porozumienia.

Jednocześnie Komisja, w toku postępowania, dokonała ponownego przeanalizowania wszystkich okoliczności w sprawie (w tym przesłanek wymiaru kary) i o ile prowadzone postępowanie administracyjne potwierdziło naruszenia Stron, to wpływ na zmianę zaskarżonego orzeczenia miała sytuacja finansowa Stron charakteryzująca się niskim poziomem dochodów i posiadanych aktywów, a wysokimi obciążeniami.

Uwzględniając powyższe, Komisja uznała, że kara w wysokości 540 000 zł w przypadku Andrzeja Piechockiego (stanowiąca 54 % ustawowego zagrożenia) i  kara w wysokości 450 000 zł w przypadku Agaty Piechockiej (stanowiąca 45 % ustawowego zagrożenia) są uzasadnione ze względu na wagę i naganność naruszenia, stanowiąc adekwatny i proporcjonalny środek sankcyjny do stwierdzonych naruszeń przepisów prawa i ustalonych okoliczności sprawy. Jednocześnie Komisja miała na względzie, że kara o takiej wysokości będzie odpowiednim środkiem represyjnym, wyrażającym stopień dezaprobaty organu nadzoru wobec naruszeń jakich dopuściły się Strony, które w sposób istotny wpłynęły na interes uczestników rynku kapitałowego oraz poziom transparentności tego rynku.