Komunikaty za lata 2016-2019 - Komisja Nadzoru Finansowego

O KNF

Komunikat z 311. posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 21 czerwca 2016 r.

Data aktualizacji:

1. W trzysta jedenastym posiedzeniu Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) wzięli udział:

• Pan Andrzej Jakubiak – Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego,
• Pan Wojciech Kwaśniak – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
• Pan Lesław Gajek – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
• Pan Jacek Bartkiewicz – Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego,
• Pan Piotr Nowak – Przedstawiciel Ministra Finansów,
• Pan Zdzisław Sokal – Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

2. KNF jednogłośnie wydała rekomendacje dla zakładów ubezpieczeń dotyczące:

• procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

 Rekomendacje wychodzą naprzeciw potrzebie zapewnienia przewidywalności w procesie ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej. Przepisy prawa nie zawierają żadnych kryteriów, jakimi należy kierować się przy określaniu wysokości zadośćuczynienia. Zakłady ubezpieczeń nie prezentują jednolitego podejścia do katalogu okoliczności, jakie powinny być brane pod uwagę przy ocenie szkody niemajątkowej, jak również do wyceny tych okoliczności, co w efekcie prowadzi do nieuzasadnionych rozbieżności w zakresie przyznawanych kwot zadośćuczynienia w podobnych sprawach. Istnieją duże dysproporcje pomiędzy wypłacanymi przez zakłady ubezpieczeń kwotami zadośćuczynienia, a kwotami zadośćuczynienia zasądzanymi w tych samych sprawach przez sądy powszechne. Zachodzi więc potrzeba wypracowania jednolitych standardów w procesie ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej, ze szczególnym uwzględnieniem przyjęcia przez zakłady ubezpieczeń rozwiązań prowadzących do zagwarantowania poszkodowanym wypłacania kwot zadośćuczynienia, które w pełni kompensować będą poniesioną szkodę niemajątkową. Rekomendacje są również odpowiedzią na potrzebę zwiększenia transparentności procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej.

Rekomendacje wskazują oczekiwania nadzorcze dotyczące ostrożnego i stabilnego zarządzania procesem ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej, w tym także ryzykiem związanym z tym procesem. Ryzyko to można określić jako niepewność związaną z prawidłowym i efektywnym funkcjonowaniem procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej w zakładach ubezpieczeń. Nieprawidłowości w procesie ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej narażają zakład ubezpieczeń na konkretne straty finansowe związane z koniecznością poniesienia kosztów obsługi prawnej sporu przed sądem oraz w razie przegranej, z koniecznością zapłaty kosztów sądowych i zastępstwa procesowego, jak również odsetek za opóźnienie.

Rekomendacje zostały podzielone na następujące obszary:

  • organizacja, zarządzanie, nadzór i kontrola nad procesem ustalania i wypłaty zadośćuczynienia,
  • sposób prowadzenia postępowania w zakresie ustalenia i wypłaty zadośćuczynienia, 
  • sposób ustalania wysokości zadośćuczynienia.

Rekomendacje zamieszczone w obszarze dotyczącym sposobu ustalania wysokości zadośćuczynienia uwzględniają orzecznictwo Sądu Najwyższego i utrwalone orzecznictwo sądów powszechnych.

Rekomendacje są skierowane do krajowych zakładów ubezpieczeń. W obszarach sposobu prowadzenia postępowania w zakresie ustalenia i wypłaty zadośćuczynienia oraz sposobu ustalania wysokości zadośćuczynienia, rekomendacje powinny być również stosowane przez zagraniczne zakłady ubezpieczeń, które wykonują na terytorium Polski działalność ubezpieczeniową na zasadach określonych w ustawie, w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, o którym mowa w art. 4 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Projekt rekomendacji był przedmiotem publicznych konsultacji.

Komisja oczekuje, że zakłady ubezpieczeń zastosują się do rekomendacji do dnia 31 grudnia 2016 r. albo, stosownie do art. 365 ust. 5 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, poinformują KNF, w jaki sposób zamierzają osiągnąć cele, dla realizacji których KNF wydała rekomendacje.

Tekst rekomendacji.

3. Komisja jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie:

• Pani Beaty Siwczyńskiej – Antosiewicz na Członka Zarządu AXA Ubezpieczenia Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji SA, odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem,
• Pana Witolda Walkowiaka na Członka Zarządu Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta SA i Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie Warta SA, odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem.

4. KNF jednogłośnie odmówiła wyrażenia zgody na powołanie:

• Pani Anny Kołodziej na stanowisko Prezesa Zarządu Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej „Nike”

ze względu na brak rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania spółdzielczą kasą, tj. niespełnianie jednego z wymogów, o których mowa w art. 18 ust. 4 ustawy o skok.

Ustalenie braku rękojmi jest konsekwencją dotychczasowego sposobu wykonywania przez kandydatkę obowiązków w zatrudniającej ją spółdzielczej kasie.

5. Komisja jednogłośnie nałożyła na Noble Securities SA karę pieniężną w wysokości 300 tysięcy złotych za istotne naruszenie art. 69 ust. 1 w związku z art. 69 ust. 2 pkt 5 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi poprzez świadczenie usług doradztwa inwestycyjnego na rzecz klientów bez wymaganego zezwolenia, w okresie od stycznia 2013 r. do lipca 2013 r.

6. KNF jednogłośnie nałożyła na spółkę Wikana SA karę pieniężną w wysokości 200 tysięcy złotych, wobec stwierdzenia, że spółka ta:

• nie wykonała obowiązku określonego w art. 56 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o ofercie w zw. z § 82 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (dalej „Rozporządzenie”), w związku z nieprzekazaniem Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości raportu kwartalnego za IV kwartał 2013 r.,
• nie wykonała obowiązku określonego w art. 56 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o ofercie w zw. z § 82 ust. 2 Rozporządzenia, w związku z nieprzekazaniem Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości skonsolidowanego raportu kwartalnego za IV kwartał 2013 r.,
• nienależycie wykonała obowiązek określony w art. 56 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o ofercie w zw. z § 101 ust. 9 Rozporządzenia, w związku z przekazaniem Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości raportu rocznego za rok 2013 z naruszeniem terminu,
• nienależycie wykonała obowiązek określony w art. 56 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o ofercie w zw. z § 101 ust. 9 Rozporządzenia, w związku z przekazaniem Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości skonsolidowanego raportu rocznego za rok 2013 z naruszeniem terminu,
• nienależycie wykonała obowiązek określony w art. 56 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o ofercie w zw. z § 101 ust. 1 Rozporządzenia, w związku z przekazaniem Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości skonsolidowanego raportu kwartalnego za I kwartał 2014 roku z naruszeniem terminu.

W przedmiotowej sprawie Komisja stwierdziła nieprawidłowości w wykonywaniu obowiązków informacyjnych przez spółkę, której akcje są dopuszczone do obrotu na rynku podstawowym (tj. rynku oficjalnych notowań giełdowych) na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie SA, których prawidłowe wykonywanie ma znaczenie dla zachowania transparentności rynku kapitałowego. Nieprawidłowości dotyczyły nieprzekazania Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości raportu kwartalnego za IV kwartał 2013 r. i skonsolidowanego raportu kwartalnego za IV kwartał  2013 r. oraz przekazania Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości raportu rocznego za rok 2013, skonsolidowanego raportu rocznego za rok 2013 oraz skonsolidowanego raportu kwartalnego za I kwartał roku 2014 z naruszeniem terminu.

W ocenie Komisji publikacja rzetelnych i prawidłowo sporządzonych raportów okresowych stanowi jeden z podstawowych obowiązków emitentów, który powinien być wykonywany w terminach określonych przepisami prawa, gdyż ma istotny wpływ na prawidłowość wyceny akcji emitentów. Dzieje się tak z uwagi na zakres informacji jakie zawierają raporty okresowe, pozwalających na ocenę sytuacji majątkowej i gospodarczej emitenta. Z powyższych względów brak publikacji raportów okresowych albo ich publikacja z naruszeniem terminu ma negatywny wpływ na funkcjonowanie rynku kapitałowego.

Komisja podkreśla, iż powoływane przez stronę w toku postępowania administracyjnego okoliczności towarzyszące naruszeniu, a mianowicie zmiany w składzie zarządu spółki, zmiana podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych spółki oraz zmiana sposobu prezentacji danych finansowych w sprawozdaniu finansowym nie mają wpływu na ustalenie odpowiedzialności administracyjnej i nie usprawiedliwiają braku i nieterminowej publikacji raportów okresowych, aczkolwiek w pewnym zakresie zostały przez Komisję wzięte pod uwagę przy wymiarze kary.

7. Komisja jednogłośnie nałożyła na 13 biur usług płatniczych kary pieniężne w wysokości po 5000 złotych na 2 biura (wyższe kary są związane z tym, że oba biura były już wcześniej karane przez KNF za podobne naruszenia), po 900 złotych na 10 biur i 500 złotych na 1 biuro za naruszenie obowiązków określonych w ustawie o usługach płatniczych, polegające na:

• nieprzekazaniu KNF w ustawowym terminie informacji o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych w IV kwartale 2014 r., w 2014 r., w I kwartale 2015 r. lub w III kwartale 2015 r. albo
• niezłożeniu KNF w ustawowym terminie dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia.

W przypadku ponownych naruszeń obowiązków przez te biura usług płatniczych, KNF rozważy nałożenie wyższych kar.

KNF przypomina biurom usług płatniczych o ich obowiązkach prawnych wynikających z ustawy o usługach płatniczych. Więcej informacji na temat tych obowiązków można znaleźć w broszurze wydanej przez KNF.

Jaka jest różnica między biurem usług płatniczych a krajową instytucją płatniczą?

8. Analizując wnioski o ponowne rozpatrzenie spraw zakończonych nałożeniem przez KNF kar na 3 biura usług płatniczych w wysokości po 900 złotych na 2 biura i 600 złotych na 1 biuro, Komisja jednogłośnie utrzymała decyzję pierwszoinstancyjną w przypadku kary 600 złotych na 1 biuro, a w przypadku 2 biur obniżyła wysokość kar z 900 złotych do 500 złotych na każde z tych 2 biur.

9. Komisja jednogłośnie zezwoliła na zmianę statutów:

• PKOBP Bankowy Otwartego Funduszu Emerytalnego oraz PKO Dobrowolnego Funduszu Emerytalnego,
• Pracowniczego Funduszu Emerytalnego Nestle Polska.

10. KNF zapoznała się z informacją na temat:

• testów stresu zakładów ubezpieczeń i reasekuracji za 2015 r.,
• pracowniczych programów emerytalnych w 2015 r.,
• działalności funduszy emerytalnych w okresie 29 marca 2013 r. – 31 marca 2016 r.,
• rynku otwartych funduszy emerytalnych w I kwartale 2016 r.

11. Kolejne posiedzenia KNF są zaplanowane na:

• 30 czerwca 2016 r.
• 5 lipca 2016 r.
• 19 lipca 2016 r.
• 9 sierpnia 2016 r.
• 30 sierpnia 2016 r.
• 13 września 2016 r.
• 27 września 2016 r.
• 11 października 2016 r.

Do pobrania

Komunikat z 311. posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 21 czerwca 2016 r.

plik .pdf, 248,7kB
Pobierz